نام پژوهشگر: مجتبی طغیانی

بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر سلامت روانی، بهزیستی ذهنی و عملکرد تحصیلی نوجوانان پسر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  مجتبی طغیانی   شعله امیری

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کیفیت زندگی (qolt) بر سلامت روانی، بهزیستی ذهنی و عملکرد تحصیلی نوجوانان پسر انجام شده است. پژوهش از نوع نیمه تجربی همراه با گروه آزمایش و گواه همراه با پیگیری (45 روزه) بود. روش نمونه گیری، خوشه ای تصادفی بود به این شکل که ابتدا از بین نواحی مختلف آموزش و پرورش شهرستان اصفهان، یک ناحیه آموزشی (ناحیه 2) انتخاب شد، سپس از بین مدارس موجود در این ناحیه، یک مدرسه (دبیرستان هیأت امنایی شهید مفتح) انتخاب شد و از بین دانش آموزان مدرسه، تعداد 100 نفر از پایه های مختلف تحصیلی، به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه های scl-90-r و بهزیستی ذهنی پاسخ دادند. همچنین به منظور بررسی عملکرد تحصیلی نوجوان از معدل سال قبل آن ها استفاده شد. از بین این دانش آموزان تعداد 30 نفر که کمترین میزان سلامت روانی و بهزیستی ذهنی را داشتند، جهت حضور در جلسه توجیهی دعوت شدند. 26 نفر از شرکت کنندگان موافقت کردند در پژوهش شرکت کنند و سپس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل، تقسیم شدند. سپس افراد گروه آزمایش، مداخلات درمانی را در 8 جلسه (60 تا 90 دقیقه ای) به صورت گروهی دریافت کردند و گروه کنترل، مداخله ای دریافت نکرد. در پایان جلسات از هر دو گروه، پس آزمون به عمل آمد و بعد از 45 روز، پیگیری به عمل آمد. به دلیل کنترل متغیرهای مداخله گر علاوه بر استفاده از آمار توصیفی از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که درمان مبتنی بر کیفیت زندگی (qolt)، میزان سلامت روانی آزمودنی های گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل را در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری به طور معناداری افزایش داده است (05/0p<). همچنین این نتیجه در مورد همه زیرمقیاس های سلامت روانی (وسواس فکری- عملی، حساسیت بین فردی، افسردگی، اضطراب و خصومت) به استثنای زیرمقیاس شکایات جسمانی (در مرحله پس آزمون و پیگیری، کاهش معناداری نداشته است) صادق است. همچنین نتایج، نشان دادند که درمان مبتنی بر کیفیت زندگی (qolt) میزان بهزیستی ذهنی کلی آزمودنی های گروه آزمایش را نسبت به گروه گواه به طور معناداری در مراحل پس آزمون و پیگیری افزایش داده است (05/0p<). همچنین این درمان، عاطفه مثبت آزمودنی های گروه آزمایش را افزایش و عاطفه منفی آن ها را در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری کاهش داده است (05/0p<). اما درمان مبتنی بر کیفیت زندگی (qolt) اثر معناداری در افزایش عملکرد تحصیلی دانش آموزان نداشته است.