پژوهش حاضر در مورد تجزیه و تحلیل فرایندهای واجی موجود در لهجه ی شهرضایی، بر اساس نظریه ی زایشی می باشد. داده های مورد نیاز از میان واژه ها، عبارات و جملات جمع آوری شده ازگویشوران این گونه ی زبانی و از گفتگوهای محاوره ای آن ها استخراج شده است. این پژوهش به روش میدانی از نوع توصیفی ـ تحلیلی انجام می شود. در این روش پژوهشگر مستقیماً با گویشوران مصاحبه ای در حدود پنج ساعت انجام داده و اطلاعات مورد نظر را بر روی نوار ضبط و یا بر روی کاغذ درج می کند. بدین منظور، نگارنده از بیست گویشور بومی و از محدوده های سنی و سطوح تحصیلی متفاوت استفاده خواهد کرد. برخی از نتایج حاصل از پژوهش عبارتند از: الف: لهجه ی شهرضایی بر خلاف فارسی معیار، دارای 25 همخوان و 8 واکه می باشد. ب: دو همخوان /?/ و /?/ و دو واکه ی /?/ و /ü/ علاوه بر واج-های فارسی معیار در این لهجه مشاهده می شود. پ: همخوان انسدادی و واک دار [?] در مجاورت یک همخوان بی واک و در جایگاه پایان هجا به همخوان پیوسته و بی واک [?] تبدیل می شود(تضعیف). ت: واکه های میانی در یک هجای باز با واکه-های افراشته ی هجای بعدی همگون شده و هماهنگی واکه ای رخ می دهد. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، کشف قواعد نظام آوایی و واجی لهجه ی شهرضایی می باشد. واژگان کلیدی: لهجه ی شهرضایی، فرایندهای واجی، طبقه ی طبیعی، همگونی، ناهمگونی،تضعیف، تقویت، حذف، درج و قلب.