نام پژوهشگر: سوده اسمعیلی الموتی
سوده اسمعیلی الموتی احمد برجعلی
مقدمه : اختلال نارسایی توجه بیش فعالی یکی از شایعترین اختلالات دوران کودکی است که علائم آن با سطوح نامناسبی از بی توجهی و بیش فعالی مشخص می شود. در مان شناختی – رفتاری به عنوان یکی از درمان ها برای این اختلال در نظر گرفته می شود. هدف : پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش های آموزشی شناختی رفتاری والدین و شناختی رفتاری کودکان با گروه کنترل (دارو درمانی تنها ) بر کاهش علائم نقص توجه ، بیش فعالی / تکانشگری کودکان دارای اختلال نارسایی توجه /بیش فعالی صورت گرفته است . روش : طرح نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون – پس آزمون چند گروهی با گروه کنترل بکار برده شده است . به همین منظور از میان والدین و کودکان مراجعه کننده به درمانگاه کودک و نوجوان بیمارستان روزبه و کلینیک فوق تخصصی کودکان و نوجوانان 50 خانواده به صورت نمونه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه ، 17 نفر کودک دارای اختلال نارسایی توجه بیش فعالی برای گروه آموزش شناختی رفتاری کودکان ، 18 نفر والدین دارای کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی برای گروه آموزش شناختی رفتاری والدین ، 15 نفر دارودرمانی تنها ( گروه کنترل ) جایگزین شدند و هفته ای یکبار به مدت 5/1 ساعت تحت آموزش قرار گرفتند و جهت ارزیابی و جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کانرز والدین و معلم و چک لیستdsm iv tr که توسط والدین و معلمان کودکان تکمیل شدند استفاده شد . داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس و آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شد . یافته ها : نتایج تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نشان داد که در پایان دوره آموزشی در هر دو گروه آموزش شناختی رفتاری والدین و کودکان نسبت به گروه کنترل علائم نقص توجه ، بیش فعالی / تکانشگری کاهش یافته ، اما بین دو گروه آموزشی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. نتایج : نتایج بیانگر آنست که آموزش شناختی رفتاری کودکان و والدین به عنوان دو روش مکمل در کنار دارو درمانی می توانند در کاهش علائم کوذکان دارای اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی موثر باشند. واژگان کلیدی : اختلال نارسایی توجه –بیش فعالی ، آموزش شناختی رفتاری والدین ، آموزش شناختی رفتاری کودکان ، دارو درمانی .