نام پژوهشگر: پرویز بروجردیان
زهرا پروان پرویز بروجردیان
در این تحقیق نانوسیم های اکسید قلع به روش بخار- مایع- جامد(vls) و رشد در فاز بخار سنتز شده است. تاثیر زمان بر روی رشد نانوسیم ها، تاثیر ضخامت لایه کاتالیستی، تاثیر حضور کاتالیست در روشvls، تاثیر دمای سنتز و تاثیر فاصله زیرلایه تا منبع پودری(دمای زیرلایه) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که هر چه مدت زمان سنتز افزایش یابد طول نانوسیم های بیشتر می شود. همچنین بررسی اثر دما نشان داد که نانوسیم ها در دماهای پایین رشد نمی کنند. عدم حضور کاتالیست نیز موجب رشد ساختارهای شبه فیلم می شود بطوری که درغیاب کاتالیست نانوسیم ها رشد نمی کنند. تاثیر فاصله پودر از منبع نیز نشان داد که بر روی زیرلایه هایی که در دمای بالا قرار دارند نانوسیم ها به صورت توده هایی بر روی جزایر گسسته رشد می کنند در حالی که در زیر لایه ای که در دمای پایینتر قرار داشت یک فیلم پیوسته از نانوسیم ها رشد یافته است. پس از سنتز نانوسیم ها، خواص حسگری آنها در حضور گاز no2 مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که نانوسیم های رشد یافته بر روی جزایر گسسته در حضور گاز تغییر مقاومتی نشان نمی دهند و هیچ گونه حساسیتی ندارند. اما نانوسیم هایی که به شکل یک فیلم پیوسته رشد یافته اند حساسیت خوب و نسبتا بالایی دارند. برای مقایسه حساسیت این نانوسیم ها با حساسیت لایه های نازک اکسید قلع، ،حساسیت ساختار شبه فیلم بدست آمده در غیاب کاتالیست را نیز بررسی کرده زیرا می توان آنرا شبیه فیلم نازک در نظرگرفت. با مقایسه میزان حساسیت این ساختار با نانوسیم ها مشخص می شود که حساسیت نانوسیم ها بسیار بالا است و برای کاربرد در حسگرهای شیمیایی مناسب می باشند.
اکرم کبیری پرویز بروجردیان
نانو مواد یک بعدی اکسید نیمرسانا در سال های اخیر توجه شایانی را به خاطر خواص منحصر به فرد الکتریکی? اپتیکی و مکانیکی به خود جلب کرده اند. در میان این نیمرساناها? شکل روتیل sno2 یکی از مواد جالب است و به خاطر کاربردهایش در حسگرهای گازی? خازن ها? ترانزیستورها و سلول های خورشیدی معروف است. اکسید قلع? sno2? ماده ای با گاف انرژی? ev 62/3eg = در دمای k300 است. انرژی بستگی اکسایتونی بسیار بزرگی دارد?(mev 130)? که حتی بزرگ تر از انرژی بستگی اکسایتونی zno? (mev 60)? است. در این تحقیق, نانو سیم های اکسید قلع sno2 به روش رسوب گذاری با عبور بخار حاصل از واکنش های شیمیایی حرارتی( tcrvtd ) با مکانیزم بخار-مایع-جامد ( vls ) از پودر اولیه ی sno حاصل شد. از دیگر موارد این پژوهش? سنتز نانوپودر اکسید قلع sno است که به روش هم رسوبی و با استفاده از تکنیک مایکروویو بدست آمد. آنالیز های پراش پرتو ایکس(xrd)? میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدان (fe-sem)? آنالیز حرارتی گرماسنجی پویشی تفاضلی (dsc) و اسپکترومتری تبدیل فوریه مادون قرمز (ft-ir) برای مشخصه یابی نمونه ها انجام شد. در ابتدا سنتز نانوپودر sno صورت گرفت. نتایج بدست آمده از تصاویر fe-sem و نمودار xrd بیانگر نانو مقیاس و موید اکسید قلع بودن نمونه می باشند. نتایج آنالیز ft-ir وجود پیوندهای sn-o در نانوپودر تولید شده را بیان می دارد و نمودارهای dsc انتقال فاز نانوپودر sno به sno2 را در اثر افزایش دما نشان می دهد? در حالیکه هیچگونه تغییر فازی در میکروپودر sno مشاهده نشد. نتایج بدست آمده از تصاویر fe-sem حاکی از رشد سیم ها تحت شار کم و فشار خلا پایین است و تاثیر زاویه قرار گرفتن زیر لایه بر انباشت سیم ها را بیان می دارد. نتایج xrd علاوه بر تایید سنتز sno2 و نشان دادن راستای دسته صفحات آن? دو دسته صفحه مهم اکسید قلع? (110) و (101)? را با شدتی کم نمایان می دارد که به دلیل تراکم کم و نانومقیاس بودن سیم ها می باشد.