در تحقیق حاضر، جنس rosa در ایران از لحاظ ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی مورد مطالعه قرار گرفته است. در اولین مرحله صفات ریخت شناسی مورد بررسی قرار گرفتند . سپس آنالیز دقیق صفات ریخت شناسی صورت گرفت و ماتریکس اطلاعاتی برای 14 گونه از این جنس بر اساس 28 صفت ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی تهیه شد. سپس دندروگرام صفات ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی با استفاده از روش های single linkage, upgma، wpgma بر اساس ضرایب تفاوت ، اقلیدسی و مانهاتان محاسبه گردید. از بین دندروگرام های بدست آمده ، دندروگرام با روش wpgma و ضریب تشابه به دلیل انطباق بهتر با گروه بندی تاکسونومیک موجود مورد تائید قرار گرفت. در مرحله دیگر از این تحقیق مطالعات تشریحی بر روی برگچه و راشی گونه ها مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین مطالعه ریز ریخت شناسی گرده برای تمامی گونه ها و تا حد امکان دو جمعیت برای هر گونه، برای اطمینان بیشتر نسبت به نتایج بدست آمده به کمک میکروسکوپ الکترونی و نوری مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس این مطالعات، صفات ریز ریخت شناسی تا حدی برای جدا سازی گونه ها مفید هستند اما، به دلیل تنوع ریخت شناسی گونه های این جنس، برای گروه بندی آنها کاربرد چندانی نداشته و ارائه یک گروه بندی مناسب برای طبقه بندی گونه ها بر این اساس امکان پذیر نیست. در نهایت با شناخت دقیق گونه ها کلید شناسایی ارائه و شرح کامل برای گونه ها و نیز نقشه پراکنش آنها به همراه تصاویر مربوط به نمونه های هرباریومی برای هر گونه تنظیم گردید.

چکیده ندارد.

تهران بزرگ کنونی که در 50 درجه و 17 دقیقه تا 50 درجه و 33 دقیقه طول جغرافیایی و 35 درجه و 36 دقیقه تا 35 درجه و 44 دقیقه عرض جغرافیائی قرار دارد و مورد بررسی فلورستیک این رساله است ، در حدود 700 کیلومتر مربع وسعت دارد و از شیب جنوبی ارتفاعات البرز در شمال شروع شده و تا دشت هموار جنوبی کهریزک گسترش می بابد. بیشترین سازه های شهری نیز در همین محدوده که بیش از 10 میلیون نفر در آن زندگی می کنند قرار دارد. گسترش بناها و تراکم و پیوستگی آنها، بخشهای صنعتی و تولیدی و همچنین جمعیت بیش از ظرفیت در این محدوده، جائی خالی برای رویش گیاهان و پوشش طبیعی در آن باقی نگذارده است . گیاهشناسان غربی در گذشته ای نه چندان دور در تهران آن زمان که محدودهء کوچکی در درون وسعت وسیع امروزی شهر بود، گیاهان چندی جمع آوری نموده اند که نام این گیاهان و موزه هائی که در آن قرار دارند را در آثار آنها می توان دید و در اینجا از ذکر آنها خودداری می شود. امروزه محلهای جمع آوری گیاهان آنها در زیر بتون و آسفالت محلهای پر جمعیت شهری قرار دارد. نام برخی از گیاهان و همچنین محلهای جمع آوری آنها از تهران را در فلور شرق (فلور اوریانتالیس) بوآسیه می توان دید. معروفترین این گیاهشناسانی که از تهران گیاه جمع کرده اند، بل آلن، گائوبا، رشینگر و چند نفر دیگر هستند. در بررسی فلورستیک این رساله که در فضای داخل شهر، زمین های آزاد فاقد بنا، کنار جویها، حاشیهء اتوبانها و توده های سنگی توچال، دربند، درکه، کوه دشته، چیتگر، ارتفاعات جنوبی تهران و کوه بی بی شهربانو و کهریزک صورت گرفته است . حدود 973 گونهء گیاهی از مجموع 1200 گونهء تهران بدست آمده است که در چند سال دیگر این گونه ها نیز بر اثر گسترش شهر محو و نابود می شوند .

چکیده ندارد.

توجه به نقش مهم گیاهان در پایداری تعادل اکوسیستم ها امری مسلم است و ضرورت شناخت روابط بین گیاهان و عوامل محیطی و توصیف کامل جوامع گیاهی و رویشگاهها برای حفظ پوشش گیاهی مناطق در حال توسعه امری اجتناب ناپذیر است . از این رو مطالعه و بررسی جوامع گیاهی جزیره قشم بعنوان منطقه آزاد صنعتی در حال توسعه موضوع پژوهش این رساله قرار گرفت . مطالعه پوشش گیاهی جزیره قشم با روش (13) braun blanquet یا zygmatist انجام شد و در آن جوامع گیاهی براساس ترکیب گونه ای شاخص ، تعیین گردید و مطالعه با تشخیص 67 ریختارهای گیاهی (fromation) و معین نمودن حداقل سطح برداشت و سپس برداشت قطعات نمونه در هر یک از آنها آغاز شد. برای پردازش اطلاعات جامعه شناسی، جداول جامعه شناسی را تشکیل دادیم. هدف نهایی از ایجاد جداول جامعه شناسی، تشکیل تابلو جامعه شناسی گیاهی بود که از آزمایش داده های قطعات نمونه برداشت شده از پوشش گیاهی دارای تشابه کلی و معین حاصل شده است . برای آمایش داده های منطقه مورد مطالعه، از بسته نرم افزاری anaphyto بر طبق روش آنالیز فاکتوریل کورسپوندانس همراه با (classification assendante hierarchique) cah استفاده شده است . منظور اصلی استفاده از این برنامه این بود که علاوه بر تعیین ترکیب گونه ای در جوامع گیاهی منطقه، دسته بندی (آرایه بندی) (ordination) آنها، نقش عوامل اکولوژی را نیز در استقرار این جوامع تعیین نمائیم. نتیجه استفاده از 429 برداشت (releve) از ریختارهای مختلف گیاهی و انتخاب 272 رولوه همگن برای تعیین 12 جامعه و یک زیر جامعه شور روی (halophte)، 10 جامعه مربوط به گیاهان شن دوست ، شن دوست - نمک دوست (psammophil & halopsammophil)، 6 جامعه مربوط به گیاهان تراسهای در حال فرسایش (eroded hills) و 10 جامعه و یک زیر جامعه مربوط به درختان و درختچه های جزیره قشم است که در این رساله ارائه گردید. مهمترین عوامل مرتبط با اکولوژی موثر در استقرار جوامع و تیپهای گیاهی در جزیره قشم ظاهرا تغییرات فیزیوگرافی، اختصاصات خاک (بویژه ec) و سطح ایستابی است . در ترسیم نقش پوشش گیاهی منطقه، از عکسهای هوایی 20000:1 و نقشه توپوگرافی روش فیزیونومی - اکولوژی استفاده شد. مجموعا 67 تیپ گیاهی براساس یک یا دو گونه گیاهی غالب مشخص و نامگذاری شد و نقشه نهایی پوشش گیاهی جزیره با مقیاس 100000:1 تهیه گردید. بدیهی است تمام رنگهای به کار رفته در نقشه دارای مفهوم اکولوژی خاص بین المللی هستند و تغییر طیف رنگ از آبی به قهوه ای کاهش رطوبت را از محلی به محل دیگر نشان می دهد.

نتایج این بررسی نشان داد ، حاشیه رودخانه ها و آبراهه ها دارای دو فرماسیون گیاهی چوبی آبدوست و گیاهان علفی آبدوست اند.فرماسیون های اصلی شامل پنج فرماسیون به قرار زیر می باشند: فرماسیون جنگلی بلوط، فرماسیون خلنگ زار شامل چهار فرماسیون فرعی بادان های خاردار، بادام، فرماسیون فرعی شن و فرماسیون فرعی موچسب و بالاخره فرماسیون گیاهان بوته ای علفی، فرماسیون گیاهان بوته ای خاردار و بالشتکی و فرماسیون گیاهان (کوهسری) است.

رساله حاضر مجموعه اطلاعات حاصل از مطالعه سیستماتیکی جنس ختمی ‏‎(alcea)‎‏ از تیره پنیرک ‏‎(malvaceae)‎‏ است. بدیهی است تحقق این امر با مطالعات صحرائی برای شناخت گیاه در طبیعت یعنی گیاه تازه و جمع آوری آنها بوده و نمونه های خشک هرباریومی و بویژه نمونه های تیپ از هرباریومهای ایران و هرباریومهای خارج از ایران مطالعه شدند. البته مقالات و سوابق این جنس و مطالبی پیرامون آن نیز جمع آوری گردید. در جریان این مطالعات صفات کلیدی، ریخت شناسی، و مطالبی پیرامون کاربردهای دارویی و دیگر اختصاصات جنس ختمی نیز دقیقات مطالعه شد. همراهه با مطالعات ریختی، مطالعه میکرومورفولوژیکی پوسته بذر بوسیله میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ ‏‎(sem)‎‏ در 13 گونه، 1 زیرگونه و 3 واریته بررسی شده است و گونه های مختلف مورد مقایسه قرار گرفتند و بدین طریق گونه های نزدیک مانند ‏‎(a.sulphurea, a.angulata)‎‏ از یکدیگر جدا شدند. در رساله عکسهای اسکن میکروسکوپ الکترونی، روش کار و نتایج آن دیده می شود. مطالعات پوسته بذر به این طریق در جنس ختمی نشان داد که صفت خوبی برای جدا کردن گونه های آنها از یکدیگر است. در بخش بررسی پروتئین های بذر مقایسه پروتئین های ذخیره ای بذر با استفاده از الکتروفورز با روش ‏‎sds-page‎‏ در 28 گونه و 4 واریته بکار گرفته شد و نتایج آن بصورت الکتروفورگرام رسم گردید. در این بررسی بیشتر گونه های نزدیک از نظر تاکسونومی، در شاخه های مجاور هم قرار گرفتند و تنها برخی از گونه های نزدیک در شاخه های دور از هم واقع شدند. در روش تاکسونومی عددی (فنتیک) با روشهای مخلتف آماری ارتباط گونه ها بررسی شد که نتایج آن بصورت دندروگرام ارائه گردید. در ملاحظات جغرافیایی نقشه های پراکندگی گروههای گونه ای و نقشه پراکندگی جهانی گونه ها و همچنین مطالبی پیرامون آندمیسم و تنوع گونه ها ارائه و تجزیه و تحلیل شدند. در بخش گرده شناسی، سطح دانه های گرده در برخی گونه های ختمی بررسی شد و ملاحظه گردید که با تمام صفات متعددی که دارند ولی در مجموع همسانند بنابراین شکل آنها نمی تواند برای تفکیک در گونه های مختلف ابزار مفیدی باشد و بیشتر در سطح جنس اهمیت دارند.

مطالعه تاگزونومی، پراکنش جغرافیائی، روابط بین گونه ای، بافت شناختی و بررسی کروموزومی (میوز) گونه های بخش سیناروئیده از جنس کوزینیا، موضوعات این رساله را تشکیل می دهد.کلید جدید شناسائی گونه های بخش سیناروئیده، انتشار جغرافیائی، عکسها و طرحهای ترسیمی، گونه ها و گزارشات جدید، بخشی از تازه های این رساله است.جمع آوری های جدید گونه های بخش سیناروئیده از سراسر ایران ‏‎]‎‏محل جمع آوری بیشتر گونه ها از محل تیپ یالوکوس کلاسیکوس است‏‎‎‏‏‎[‎‏، همراه با بررسی نمونه های متعدد هر گونه و نمونه های تیپ موجود در هر باریوم های ایران، مقایسه و تطبیق نمونه ها با عکس تیپ های موجود در هر باریوم های خارج از کشور ‏‎‎‏‏‎]‎‏که برای این رساله تهیه گردید‏‎[‎‏ و همچنین بررسی نمونه های خارجی موجود در هر باریوم تاری ‏‎tari‎‏ (هرباریوم باغ ملی گیاهشناسی ایران) اساس مطالعه این رساله را تشکیل می دهد.جنس کوزینیا در دنیا حدود 675 گونه دارد که 370 گونه آن در فلوراایرانیکا (واقع در 53 بخش) از فلات ایران که محدوده مورد مطالعه این فلور است دیده می شود. بخش سیناروئیده بزرگترین بخش جنس کوزینیا با حدود 85 گونه در ایران، عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان و ترکمنستان است. 69 گونه این بخش با 54 گونه اندمیک در محدوده ایران روئیده، مرکز تنوع آنها، در دو رشته کوههای اصلی ایران یعنی رشته کوههای زاگرس و البرز قرار دارد.بعضی از نتایج حاصل از مطالعات سیستماتیکی این رساله عبارت است از:الف- معرفی 9 گونه به عنوان گونه های جدید از کوزینیا برای دنیا با نامهای زیر:‏‎cousinia kermanshahensis, c. dalahuensis, c. mobayenii, c. mozaffariani, c. nana, c. parsana, c. sabalanica, c. sarzehensis, c. shebliensis‎‏ ب- گزارش 3 گونه برای بار از فلور ایران با نامها زیر:‏‎cousinia algurdina, c. hakkarica, c. qandilica‎‏ج- تکمیل شرح ناقص گونه های زیر با جمع آور نمونه های تازه از محلهای تیپ (شرح این گونه ها به علت کامل نبودن نمونه تیپ در فلورها کامل نبوده است:‏‎causinia disfulensis, c. elwendensis, c. sefidiana‎‏د- جدا کردن گونه ‏‎cousinia wettsteiniana‎‏ از گونه ‏‎c. canescens‎‏ که تا کنون در فلورها مترادف (سینونیم) هم معرفی شده بودند.

موضوع این رساله بررسی سیستماتیک جنس ‏‎veronica‎‏ در ایران است. این مطالعات بررسی تعدادی از نمونه های تیپ گونه ها، تهیه کلید شناسایی گونه ها و بخش ها، شرح دقیق تاکسونهای موجود در ایران، تعیین ارتباط و قرابت آنها با گونه های مجاور و همچنین نقشه انتشارشان را در بر می گیرد. برای درک بهتر، تصاویری از اجزا زایشی و بخشهای مختلف برخی گونه ها ارائه شده است. نتایج تاکزونومیک این بررسی شامل معرفی یک گونه جدید و سه گزارش جدید می باشد. به غیر از دو گونه ‏‎v. bungei‎‏ و ‏‎v. panormitana‎‏ که برای آنها هیچ نمونه ای دیده نشد، برای کلیه 68 گونه حداقل یک نمونه (در بعضی مواقع صرفا نمونه تیپ) مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بالغ بر 300 نمونه که 47 گونه از این جنس را در بر می گیرد طی مطالعات صحرایی جمع آوری گردید. با آنالیز برخی صفات مهم ریخت شناسی، روابط بین گونه ها در دو گروه با روش تاکسونومی عددی (مورفومتری) بررسی شد. کلیه بخش های گیاه به ویژه میوه و دانه که به نظر می رسد دارای خصوصیات با ارزشی در تعیین روابط تکاملی و شاخص تکاملی در این جنس است، در برخی گونه ها از لحاظ تشریحی و میکرومورفولوژی با دقت بیشتری مورد مطالعه قرار رفت که نتایج سودمندی از آنها بدست آمد. مطالعه آنالیز کلادیستیک ‏‎veronica‎‏ بخش دیگری از این رساله است که به بررسی روابط فیلوژنتیک در گروههای طبیعی موجود در ایران می پردازد.

در آنالیز جامعه شناسی که با نرم افزار ‏‎anaphyto‎‏ صورت گرفت ، روی محورهای ‏‎afc‎‏ ، 8 گروه در غالب 7 جامعه و یک زیر جامعه مشخص شدند . 4 جامعه از آنها دارای گونه های شاخص مشترکی هستند که در اتحادیه جدید ‏‎carici ripariae-alnion barbatae‎‏ قرار داده شده اند . رطوبت فروان ، بالا بودن سطح آب زیر زمینی و متاثر بودن از آب روزمینی در برخی فصول ، از خصوصیات محیطی این اتحادیه می باشد .اتحادیه اخیر مربوط به رده ‏‎alnetea hyrcanica‎‏ بوده و شامل جوامع زیر است : ‏‎1-thelypterido limbospermae-alnetum barbatae. 2-alnetum barbatae. 3-carici acutiformis-alnetum barbatae. 4-populo caspicae-alnetum barbatae‎‏ در مناطق خشکتر که کمتر تحت تاثیر آب روزمینی قرار دارند ، سه جامعه دیگر مستقر ند که در اتحادیه دیگری به نام ‏‎parrotio-alnion barbatae ‎‏ قرار داده شده اند . این اتحادیه مربوط به رده ‏‎querco-fagetea ‎‏ ‏‎5-pterocaryo fraxinifoliae-alnetum barbatae 5-1:pterocaryo fraxinifoliae-alnetum barbatae/alnetosum subcordatae 6-buxo hyrcane-alnetum barbatae 7-ileco spinigerae- alnetum barbatar‎‏