نام پژوهشگر: سکینه محمدی دین آباد

شناسایی ترکیبات فعال زیست شناختی موجود در دانه های گیاه onopordon acanthium با تأکید بر لیگنان ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1390
  سکینه محمدی دین آباد   حسین ناظمیه

دانه های جمع آوری شده پودر شد و سپس با استفاده از حلال های پترولیوم اتر و متانول و به کمک دستگاه سوکسله عصاره گیری شد. بعد از بررسی های اولیه توسط تکنیک tlc، عصاره ی متانولی با متد sep-pak ods فراکسیونه شد و ترکیبات هر فراکسیون با hplc پره پاراتیو جداسازی شد. پس از آن، ساختار های شیمیایی ترکیبات خالص سازی شده، با روش طیف سنجی تعیین شد. بنابراین از دانه های o. acanthium، هفت متابولیت ثانویه متعلق به لیگنان ها و مشتقات سروتونینی شناسایی شد. ترکیبات مهم آرکتیژنین، آرکتئین، ماتاایریزینوزید، ماتاایریزینول- ?4 – گلوکوزید، n – کافوئیل سروتونین و ?3 و ?4 و ?5 – تری هیدروکسی سیناموئیل سروتونین بود. کل ترکیبات شناسایی شده به جز آرکتیژنین، برای اولین بار از گیاه o. acanthium گزارش می شود. لیگنان ها و مشتقات سروتونینی در دانه های o. acanthium، احتمالاً در دفاع برضد شکارگران، پاتوژن ها، باکتری ها و قارچ ها نقش دارند. تست فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ی متانولی با dpph مشخص کرد که همه ی فراکسیون ها، مخصوصاً فراکسیون 80% و 30% فعالیت بالای آنتی اکسیدانی دارند. آنالیز gc-ms عصاره ی پترولیوم اتر بعد از صابونی کردن، حضور هشت مشتق اسید-چرب را در دانه ها نشان داد. احتمالاً این ترکیبات در دفاع و/ یا بعنوان منبع کربن در دانه های o. acanthium عمل می کنند.