در فصل اول پایان نامه بطور مختصر در مورد استریوشیمی، کایرالیته و تشخیص ترکیبات کایرال بحث شده است. سپس کاربرد فازهای ساکن کایرال مختلف برای جداسازی ترکیبات مختلف بطور مفصل بررسی گردید. فصل دوم شامل بررسی و معرفی یک روش hplc مستقیم جهت جداسازی و اندازه گیری انانتیومرهای ترکیب دارویی دورزولامید هیدروکلراید می باشد. جداسازی دورزولامید (4s,6s) و انانتیومر آن (4r,6r) با استفاده از یک ستون حاوی پروئتین کایرال با عنوان agp به ابعاد (150×4.0 mm, 5 ?m) انجام شد. اثرات پارامترهای مختلف موثر بر زمان بازداری و گزینش پذیری انانتیومرها از قبیل ph، دما، سرعت جریان، نوع بافر، غلظت بافر و حضور حلال های آلی در فاز متحرک مورد بررسی قرار گرفت. فاز متحرک مورد استفاده بافر آمونیوم استات با ph، 7 می باشد. پارامترهای تجزیه ای روش از قبیل حد خطی بودن، تکرارپذیری، صحت، حد آشکارسازی و حد کمی بودن بررسی شد. در نهایت روش جهت بررسی یک نمونه ماده اولیه دورزولامید و دو نمونه قطره چشمی مربوط به این ماده دارویی مورد استفاده قرار گرفت. در فصل سوم یک روش hplc سریع برای اندازه گیری انانتیومرهای داروی tenofovir disoproxil ارائه گردید. جداسازی توسط ستون nucleocel alpha-rp s با ابعاد (250×4.6mm i.d., 5 µm) انجام شد. اثرات دما و ترکیب فاز متحرک روی جداسازی انانتیومرها بررسی شد. فاز متحرک مخلوطی از متانول و استونیتریل به نسبت حجمی 95 به 5، که حاوی 1/0 درصد تری اتانول آمین می باشد. طول موج دستگاه در 360 نانومتر تنظیم گردید. زمان آنالیز کمتر از 7 دقیقه می باشد. فصل چهارم شامل بررسی یک روش جدید و سریع hplc برای اندازه گیری انانتیومرهای داروی levetiracetam در محصولات دارویی و مواد اولیه دارویی می باشد. جداسازی انانتیومرهای توسط یک ستون agp با مشخصات (150 × 4.0 mm, 5 ?m) انجام شد. فاز متحرک بافر فسفات با ph=7 است و سرعت جریان 8/0 میلیلیتر در دقیقه می باشد. در فصل پنجم یک روش سریع و ساده hplc برای اندازه گیری همزمان edta، اسید سوربیک و سدیم دیکلوفناک ارائه گردید. جداسازی این ترکیبات توسط شویش گرادیانی با استفاده از یک ستون c18 با ابعاد (10 cm×4.6 mm) انجام شد. فاز متحرک مخلوطی از استونیتریل و بافر آمونیوم دی هیدروژن فسفات (با ph=2.5 و حاوی 8/0 درصد تترا-n بوتیل آمونیوم هیدروکساید) می باشد. طول موج دتکتور در 254 نانومتر تنظیم گردید. تحت این شرایط جداسازی این سه ترکیب در زمانی کمتر از 10 دقیقه انجام شد. اثرات پارامترهایی از قبیل نوع و غلظت فلز روی شکل و مساحت زیر پیک edta، اثر ph روی زمان بازداری edta و اسید سوربیک مورد بررسی قرار گرفت. حد خطی بودن این روش برای edta، اسید سوربیک و سدیم دیکلوفناک به ترتیب 100-5/2، 200-5 و 120-20 میکروگرم بر میلیلیتر می باشد. فصل ششم شامل یک روش hplc برای اندازه گیری همزمان استامینوفن، فنیل افرین، دکسترومتورفان و کلروفنیرآمین می باشد. جداسازی این ترکیبات با استفاده از مخلوط متانول و آب به نسبت 95 به 5 که حاوی 6 گرم آمونیوم استات و 10 میلیلیتر تری اتیل آمین به ازای یک لیتر از این مخلوط بوده و در ph=5 توسط اسید فسفریک تنظیم گردید روی یک ستونcm 25 سیلیکا انجام شد. اندازه گیری در سه طول موج مختلف انجام شد. حد خطی بودن روش برای استامینوفن، فنیل افرین، دکسترومتورفان و کلروفنیرآمین به ترتیب برابر با 650-5/162، 10-5/2، 30-5/7 و 4-1 میکروگرم بر میلیلیتر می باشد. زمان آنالیز برای این روش کمتر از 12 دقیقه می باشد. فصل انتهایی این پایان نامه در مورد روش میکرواسخراج مایع از فضای فوقانی جهت اندازه گیری حلال های باقیمانده در محصولات دارویی می باشد. در این روش یک میکرو قطره از n-هگزانول با استفاده از یک سرنگ در فضای فوقانی محلول در معرض تماس با بخارات محلول قرار داده شد. بعد از یک مدت زمان مشخص میکروقطره به داخل سرنگ کشیده شد و به دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) تزریق گردید. فاکتورهای مهم از قبیل حلال استخراج، دما، قدرت یونی، سرعت استیرر، مدت زمان استخراج، زمان به تعادل رسیدن، حجم قطره و حجم نمونه بررسی و بهینه شد.