نام پژوهشگر: مصطفی هادی زاده ازغندی
مصطفی هادی زاده ازغندی علی شهیدی
خشکسالی یک بلای طبیعی است که به صورت خاموش و در طی زمان، بیشترین خسارات و هزینه ها را بر کشاورزان، دولت و اقشار مختلف جامعه تحمیل می کند، پیش بینی این بلای طبیعی می تواند زمینه را جهت کاهش خسارات فراهم نماید. در این راستا استفاده از مدل های تغییراقلیم امری ضروری است که بدین منظور در این مطالعه از مدل echo-g تحت سناریوی انتشارa1 و با کمک روش ریز مقیاس نمایی lars-wg استفاده گردید، دوره 1987 تا 2000 بعنوان دوره ی ارزیابی، دوره 2001 تا 2009 بعنوان دوره ی اعتبار سنجی و دوره ی 2011تا 2024 بعنوان دوره ی پیش بینی مدل انتخاب شد. بررسی عدم قطعیت داده های تولید شده که پارامترهای بارش، دمای حداقل و حداکثر بودند، صورت پذیرفت. سپس با استفاده از دو شاخص خشکسالی spi و rdi به ارزیابی و تخمین خشکسالی در مقیاس های زمانی مختلف پرداخته شد. در ادامه با استفاده از نرم افزار freq082003، تحلیل فراوانی خصوصیات حداکثر شدت خشکسالی، متوسط شدت خشکسالی و مدت خشکسالی با دوره ی بازگشت های مختلف انجام گرفت. نتایج عدم قطعیت نشان داد که داده های خروجی مدل lars-wg از قابلیت خوبی برای استفاده در پیش بینی پارامترهای لازم برخوردار است. تغییرات پارامترهای هواشناسی در دوره ی آتی از افزایش 4 درصدی بارش و افزایش 3 درصدی دمای حداقل و 2 درصدی دمای حداکثر حاکی بود. بررسی خشکسالی با استفاده از شاخص های spi و rdi نشان داد که در دوره آتی از تعداد وقایع خشکسالی کاسته شده ولی بر مدت خشکسالی ها افزوده می شود. همچنین متوسط شدت و حداکثر شدت خشکسالی در دوره ی آتی افزایش داشته است. مقایسه دو شاخص در ارزیابی خشکسالی نشان داد که این دو در ارزیابی خشکسالی روند مشابهی دارند. شاخص rdi به دلیل استفاده از پارامتر تبخیر- تعرق در ارزیابی خشکسالی حساسیت بیشتری دارد. همچنین با بررسی فراوانی خصوصیات خشکسالی مشخص شد که در دوره بازگشت های مختلف منطقه حساسیت بیشتری به خشکسالی داشته و بیرجند نسبت به سایر ایستگاه تحت تأثیر خشکسالی بیشتری است.