نام پژوهشگر: احمد حسنیان سرکش
احمد حسنیان سرکش حسین سیمایی صراف
زیان رساندن به دیگران به حکم عقل مذموم و ممنوع و جبران آن واجب و ضروری است . آیات متعددی از قرآن کریم و احادیثی از پیامبر اکرم (ص) نیز ، اضرار اعم از مادی و معنوی مورد نهی جدی واقع شده است موضوع خسارت ناشی از دادرسی (مشتمل بر هزینه دادرسی ، حق الوکاله ، دستمزد کارشناس ، هزینه های اجرایی و . . .) در مجموعه مباحث مسئولیت مدنی ، ذیل عنوان تسبیب قرار می گیرد . تسبیب شایع ترین نوع مسئولیت مدنی است و چهره های گوناگونی دارد یکی از گونه های مهم آن ، خسارت ناشی از امتناع از ادای حق است که خسارت دادرسی نیز از توابع آن محسوب می شود . قانون و رویه قضایی قبل از انقلاب به کسی که به سبب دادرسی متحمل خسارت شده بود که حق می داد که خسارت خود را از دادگاه مطالبه کند . اما پس از انقلاب اسلامی که با ایجاد تغییر و تحول در نظام قضایی مشروعیت رویه های سابق به دیده تردید نگریسته شد ، رویه قضایی در مورد استحقاق محکوم له بر مطالبه خسارت دادرسی و جواز صدور حکم به نفع وی همچون بسیاری از امور دیگر دچار تزلزل گردید و پس از سیر تطور قوانین و رویه قضایی بعد از انقلاب و وقوف به غیر شرعی نبودن این مقررات موجب پذیرش دوباره آن به شکل سابق گردید .