چکیده: ارتباط از قدیمی ترین و در عین حال عالی ترین دستاوردهای بشر است. زندگی اجتماعی و در مرحله بعد زندگی خانوادگی در جریان تعاملات روزمره اعضای آن شکل می گیرد و همین تعاملات به زندگی خانوادگی معنا می دهد و استمرار می بخشد. یکی از مهم ترین علل عدم تفاهم در خانواده ها نیز مشکلاتی است که بر سر راه ارتباط و تعامل و به تعبیر دقیق تر کنش ارتباطی زوجین پیش می آید.یکی از ابعاد مهم مسئله ارتباط در خانواده، بعد زبانی و رابطه کلامی بین زوجین است .در صورتی که این روابط کلامی در فضای بدون سلطه و اعمال زور و بر پایه عقلانی و هنجاری انجام پذیرد می تواند از بسیاری از اختلافات ، تعارضات و طلاق در بین زوجین جلوگیری نماید از این رو در پژوهش حاضر ، محقق سعی نموده رابطه بین کمیت و کیفیت گفتگو در چارچوب کنش ارتباطی را با اختلاف ، تعارض و عدم توافق جدا ساز میان زوجین بررسی کند. برای بررسی این مسئله از تئوری کنش ارتباطی یورگن هابرماس استفاده شده است.و به منظور اینکه بتوان به طور تجربی این تئوری را در تمام قلمروها و حوزه های زندگی خانوادگی سنجید از طبقه بندی مسائل خانواده دکتر چلبی نیز بهره گرفته ایم. در این تحقیق از روش شبه آزمایش و تکنیکهای مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است.جامعه آماری این پژوهش شامل دو گروه می باشند: زوجینی که به شورای حل اختلاف پاکدشت در مدت تحقیق مراجعه کرده اند و زوجینی که در پاکدشت در حال ادامه زندگی مشترک هستند. حجم نمونه گروه اول با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. و انتخاب نمونه در گروه دوم گزینش زوج های همطراز است . برای به دست آوردن نتایج از آزمون های آماره های استنباطی شامل آزمون تی مستقل (t-test ) ، کای اسکوئر، کرامر و آنوا(تحلیل واریانس یک طرفه) استفاده گردیده است. به طور کلی نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی این پژوهش در بین دو گروه از زوجین نشان می دهد. که شاخص کنش ارتباطی در میان زوجین در حال زندگی مشترک قوی تر از زوجینی است که در شورای حل اختلاف تشکیل پرونده داده اند. در رابطه با تفاوت در زمینه کنش ارتباطی در گروه دوم ( در مورد زوجین در شرف طلاق و دارای پرونده در شورا به صورت توافقی یا غیر توافقی ) ارتباط معنا داری به دست نیامده است.