نام پژوهشگر: سوگند یوسفی آذرابرغانی

تاثیر توسعه کلان شهر تهران در گسترش بافت های فرسوده(مطالعه موردی: محله هفت چنار، تهران، ایران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1389
  سوگند یوسفی آذرابرغانی   محمد مسعود

عدم توجه به فرسودگی شهری منجر به گسترش بی رویه شهر به بیرون و تهی شدن آن از درون می گردد. شهر از درون تهی،محل اسکان مهاجرین تازه وارد،فقر،محرومیت و آسیب های اجتماعی می شود.توسعه نااندیشیده شهر تهران منجربه بی توجهی به بافت های مرکزی شهر گشته است . جریان مهاجرت های روستایی و حاشیه شهری با قدرت خرید پایین به سوی محلات مرکزی بر بسط و گسترش فرسودگی افزوده است . در این راستا پژوهش حاضر سعی درشناسایی عواملی چون، توسعه فضایی(کالبدی،اجتماعی- فرهنگی) در سطح کلان شهر تهران و تاثیرجریان توسعه بر محله هفت چنار ، روند شکل گیری بافت های فرسوده در این محله، تاثیر جریان مهاجرت ها در شکل گیری و گسترش فرسودگی در آن محله دارد. فرض در این تحقیق بر آن بوده که روند توسعه شهر تهران در ادوار گذشته منجر به ایجاد و گسترش بافت های فرسوده در سطح شهر شده است .از طرفی جریانهای توسعه کلان شهر تهران بر محله هایی که در حاشیه مانده اند(مانند محله هفت چنار) تاثیراتی منجر به فرسودگی داشته است.فرض دیگر به این موضوع اشاره می کند که جریان های مهاجرت گروههای کم درآمد و روستایی و حاشیه نشین به محله هفت چنار منجر به گسترش و دوام فرسودگی در این محله شده است. روش تحقیق از نظر هدف؛ پژوهش کاربردی از نظر روش تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی ،از نظرروش یافته اندوزی؛ روش اسنادی و میدانی در قالب مشاهده ،مصاحبه از طریق تکمیل پرسشنامه ،مصاحبه عمیق و بررسی طرح های تفصیلی و اسناد بالادست است.روش تجزیه و تحلیل استفاده شده در این پژوهش ،تجزیه و تحلیل کیفی با استفاده از تکنیک swot، و روش تجزیه و تحلیل جریانها و استفاده از داده های آماری(در مواقع لزوم)می باشد.فرآیند تحقیق به این شرح است که ابتدا به مطالعه و بررسی ویژگی توسعه کلان شهر تهران و گسترش بافت های فرسوده با توجه به منابع مکتوب کتاب و مجلات و متون علمی پرداخته و با توجه به نارسایی ها و مشکلات موجود به ریشه یابی علل پرداخته و با شناسایی مسئله اقدام به فرضیه سازی می شود. با بررسی های میدانی و شواهد موجود از طریق پرسشنامه و مصاحبه و .... در سطح منطقه 10 با مسئولین و شهروندان، به ارائه پاسخ برای پرسش های مطرح شده و ارزیابی فرضیات رسیده و جهت مشکلات موجود به ارائه راهکار پرداخته شد.نتایج حاصل از این پژوهش گویای این نکته است که سیاست های زمین و مسکن در سال های اخیر، عامل مهمی در تغییر و تحولات محله هفت چنار بوده است. گسترش تهران از برون منجر به بی توجهی به محلات مرکزی از جمله هفت چنار گردیده و این موضوع محله را به سمت فرسودگی سوق داده است. اسکان سیل مهاجران تازه وارد حاشیه شهری و روستایی در محلات فرسوده مرکزی کلان شهر تهران و از آن جمله محله هفت چنار بر گسترش فرسودگی دامن زد.بنابراین صحت فرض پژوهش ثابت می شود که از یک طرف توسعه بی برنامه تهران منجر به بی توجهی به بافت های مرکزی این شهر و توسعه نقاط سکونتی حاشیه ای شده است و از طرفی جریان های مهاجرت در این محله بر دوام و بسط فرسودگی افزوده است.