نام پژوهشگر: سیروس دهقانی بانیانی

برآورد برخی از پارامتر های نفوذ آب به خاک با استفاده از توابع انتقالی خاک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد 1389
  سیروس دهقانی بانیانی   شجاع قربانی دشتکی

هدایت آبی اشباع و پارامتر طول درشت مویینگی از ویژگی های هیدرولیکی خاک می باشند که تعیین آنها برای مدل سازی جریان آب و انتقال املاح در خاک بسیار مهم است. با توجه به اهمیت فراوانی که این پارامترها در تعیین نفوذ آب به خاک دارند، اندازه گیری آنها در بررسی فرآیند نفوذ آب به خاک ضروری است. از سوی دیگر اندازه گیری نفوذ آب به خاک دشوار، وقت گیر و پرهزینه است. یکی از راه های چیرگی بر این مشکل، استفاده از روش های غیرمستقیم از جمله توابع انتقالی خاک در تعیین این پارامترها می باشد. هدف از این پژوهش، پی ریزی توابع انتقالی جهت برآورد هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی بود. بدین منظور هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی و همچنین برخی ویژگی های زودیافت دو لایه پدوژنیکی سطحی و زیرسطحی خاک در 60 نقطه از دشت آزدگان واقع در شهرستان شهرکرد با استفاده از تک استوانه و به روش بار ثابت چندگانه اندازه گیری شد. با استفاده از ویژگی های زودیافت اندازه گیری شده، به روش رگرسیون گام به گام توابعی برای برآورد هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی ایجاد گردید. اعتبار توابع اشتقاق یافته در تعیین هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی با استفاده از جذر میانگین مربعات خطا (rmse)، میانگین خطا (me)، خطای نسبی (re) و ضریب همبستگی پیرسون ارزیابی شد. نتایج نشان داد که هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی به ترتیب با ضرایب همبستگی 92/0 و 72/0 بیشترین همبستگی را با جرم وی‍ژه ظاهری خاک داشتند. همبستگی معنی داری (p<0.05) بین توزیع اندازه ای ذرات خاک و هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی وجود نداشت. این امر را می توان در شباهت زیاد خاک های انتخابی از نظر کلاس بافتی و همچنین متاثر بودن این دو پارامتر از منافذ درشت خاک دانست. کارآمدترین توابع در برآورد هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی به ترتیب قادر به بیان 85 و 66 درصد از تغییرات این دو پارامتر بودند. تمامی توابع اشتقاق یافته، هدایت آبی اشباع و پارامتر عکس طول درشت مویینگی را کمتر از مقدار واقعی برآورد کردند.