نام پژوهشگر: مرضیه ماهروییان

بازتاب پوشش خبری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  مرضیه ماهروییان   محمد مهدی فرقانی

چکیده در مبارزات انتخاباتی ، رسانه های جمعی ، مجموعه ای از پیام های ترغیبی و اطلاعاتی را درباره موضوع های سیاسی در اختیار رای دهندگان قرار می دهند. در واقع شاید بتوان گفت ، میزان محرک های رسانه ای، ویژگی تعیین کننده مبارزات انتخاباتی است. به نظر می رسد عملکرد رسانه ها از این لحاظ به خصوص در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مشهود تر باشد. مبارزه ای که برای نخستین بار رسانه های کشور به خصوص مطبوعات و تلویزیون برای پیروزی شخصیت های مورد نظرشان ، هر آنچه در توان داشتند ، بکار گرفتند. در این میان چهار روزنامه وطن امروز ( نزدیک به آقای محمود احمدی نژاد) ، فرهنگ آشتی (نزدیک به آقای محسن رضایی )، کلمه سبز (نزدیک به آقای میر حسین موسوی) ، اعتماد ملی ( نزدیک به آقای مهدی کروبی ) با حمایت های مستقیم از کاندیدای مورد نظرشان ، بیش از سایرین، اخبار و رویدادهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را منعکس ساختند و در این زمینه با یکدیگر رقابت کردند. دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، در روز جمعه ?? خرداد ???? برگزار شد. بر اساس اعلام رسمی وزارت کشور، محمود احمدی نژاد ( بیش از ?? میلیون رأی) در این انتخابات با اختلاف رأی زیادی نسبت به میرحسین موسوی ( بیش از ?? میلیون رأی) به پیروزی رسید. این نتیجه با اعتراض گسترده دیگر نامزدها و عده ای از مردم ایران مواجه شد و حتی برخی صحت انتخابات را زیر سوال بردند. به طوری که در رسانه های داخلی و خارجی بازتاب وسیعی یافت، و دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، نقطه عطفی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران تلقی شد. در این پژوهش، بدنبال بررسی چگونگی انعکاس اخبار و مطالب مربوط به انتخابات در روزهای 2 الی 21 خرداد 1388 ، با تکیه بر چند نظریه مهم ارتباطات از جمله نظریه برجسته سازی ،چارچوب سازی، دروازه بانی خبر و بااستفاده از روش تحیل محتوا ، چهار روزنامه مذکور مورد بررسی قرار گرفت. بنابر یافته های این پژوهش، آقای محمود احمدی نژاد و آقای میر حسین موسوی بیشتر از سایر کاندیداها اخبار و مطالب مطبوعات را به خود اختصاص داده اند. روزنامه های کلمه سبز و اعتماد ملی بیش از سایر روزنامه ها به حمایت از کاندیداها پرداخته اند. در ارائه اخبار و مطالب سبک غالب خبر و بیشترین نوع فعالیت تبلیغاتی، در قالب مصاحبه و بیانیه بوده است. مهمترین موضوع تیتر روزنامه ها حمایت از کاندیداها بود. روزنامه کلمه سبز و پس از آن روزنامه اعتماد ملی بالاترین حجم مطلب را دارا بودند. روزنامه اعتماد ملی ،کلمه سبز و فرهنگ آشتی به ترتیب با اظهار نگرانی های زیاد از وضع موجود بیشترین مطالب انتقادی نسبت به عملکرد دولت نهم را داشتند. تشویق مردم به مشارکت در انتخابات دغدغه اصلی این دو روزنامه اصلاح طلب بود. همچنین آنها با تشکیک در رفتار دولت نهم با ارائه آمار و ارقام مطالب زیادی در رابطه با مبارزه با قانون گریزی و سلامت در انتخابات ارائه کردند. روزنامه اصولگرای فرهنگ آشتی با بیشترین سبک مطلب خبر کمترین میزان تحلیل را داشته و با محتوای بیشتر راهنمایی و راهبری، مردم را بیشتر از سایر روزنامه ها مورد خطاب قرار داده است. این روزنامه پس از اعتماد ملی بیشترین مطلب انتقادی در مورد آقای احمدی نژاد را از آن خود کرد. روزنامه وطن امروز با کمترین اظهار نظر در مورد کاندیداها بیشترین مطلب را در رابطه با مبارزه با بی عدالتی ارائه کرده است.