نام پژوهشگر: مهدیه معین صمدانی
مهدیه معین صمدانی مهین سهرابی
در این پژوهش منظور از مبانی طراحی سنتی بنیانها و اساس طراحی کاربردی و البته سنتی سرزمین ایران است . یعنی اصولی که یک طراح برای خلق یک طرح و نقشه برای تولید یک اثر صنایع دستی باید رعایت کند در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد .اولین اصل کاربردی بودن یک طرح است . اما از آنجا که هنرمندان صنعتگر تغیرات لازم برای کاربردی شدن طرحهایی که استفاده می کنند را خود قبل از شروع کار و گاه در حین کار اعمال می کنند بسیاری از طراحان چندان در بند رعایت طراحی برای یک محصول خاص نیستند و گاه از کاربردی طراحی کردن می پرهیزند. در این تحقیق سعی شده است به جنبه هایی از طراحی سنتی پرداخته شود که تقریبا در هیچ تحقیق ویا کتابی بدان نپرداخته اند . و همواره جایگاه آن در تعارفات مرسوم بین هنرمندان گم شده است .گرچه در این پژوهش به هنرهایی مانند شیشه گری سفالگری کتاب آرایی و دیگر هنرهای سنتی توجه نشده است اما امیدآن است که این پژوهش ابتدای راهی باشد تا دیگر دانشجویان واساتید به مدون کردن و به نگارش درآوردن اصول عملی هنرهایی که در آن تخصص دارند بپردازند و این بخش کمرنگ هنر دانشگاهی را پر رنگ کرده و جلوه ببخشند. لازم به ذکر است که در نگارش مطالب در اصول عرفانی و مذهبی که بی شک فرهنگ ایرانی اسلامی ایران از آن جدایی ناپذیراست کنکاش نمی شود .به طور مثال نقطه از جایگاه عرفانی شروع وپایان همه چیز از جمله گردش های حلزونی زیر ساخت نقوش اسلیمی وختایی وهمچنین ساختار نگارگری است اما دراین تحقیق مبانی طراحی منبع ما برای نقطه ,خط و سطح است. در این تحقیق هنرهایی که با چوب و فلز پدیده آمده اند رااز جهت شباهت شان به یکدیگر و همین طور قرارگیری جایگاه خاص طراحی و طراح در این تولیدات این آثار در نظر گرفته شده است و همین طور فرش به این دلیل با این هنرها مشترک است و بجز آن هم از جهت مقایسه نقوش نسبتا مشترکی در آثار کهن این هنرها می توان دید که با این ویژگی می توان تنها نحوه اجراو مواد گوناگون در نقوش تاثیر میگذارند تا قابل قیاس باشند. ابتدا تاریخچه هریک از مصنوعات را به طور خلاصه نگاشته ام پس از آن معرفی هنرهای هر دسته و سپس ویژگیهای طراحی برای چند هنر عمده و پر کاربرد هر بخش در پایان این طراحی ها باهم مقایسه شده است.تا در مقایسه ویژگی ریزه کاریهای هذرهای گوناگون روشن شود. از آنجا که هنرمندان در درجات بالای هنری خود طراحان زبردستی هستند تلفیق این دو هنر در یک فرد به بوجود آمدن آثار بی نظیر هنری این سرزمین انجامیده است از اینرو هدف در این تحقیق جدا کردن ویا جدا دانستن طراحی از مراحل تولید نیست . با پیدا شدن جایگاه طراحی جایگاه هنرمندان در بخش های دیگر نباید وشایسته نیست که فراموش شود اما با روند این تحقیق به دو دیدگاه احتمالا مکمل اما متفاوت برخورده ام اول آنکه طراحی را تنها در بخش طراحی نقوش برای تولیدآثار هنری میداند و دوم آنکه طراحی را یک ایده و فکر در تمام جهات تحقیق قبل از تولید تولید و بسته بندی و نهایت عرضه محصولات هنری و صنایع دستی می توان دانست . تلفیق شدن هنر طراحی و یکی از هنرهای سنتی شاید بهترین هدف دانشگاهها در تعلیم هنر باشد .مطلبی که امروزه در بودنش وهمین طور چگونه بودنش بحث ها و نظریات بسیار متفاوتی ارائه می شود .