نام پژوهشگر: فردین نصری
فردین نصری سید نجم الدین مرتضوی
چکیده: آلسترومریا(آلسترومریاسه)گیاهی ریزومی، چند ساله از گیاهان تک لپه با گلهای زیبا، رنگهای متنوع، عمر گلجایی طولانی و نیاز به انرژی پایین در طی کشت و کار می باشد و یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده در جهان است که به طور معمول به طریقه رویشی توسط تقسیم ریزوم تکثیر می شود، اما میزان تکثیر با این روش پایین و باعث گسترش بیماریهای ویروسی و بعلاوه با این روش محدودیت فصلی برای تکثیر ایجاد می شود. با توجه اینکه گیاهان هتروزیگوت اند و نمی توان از طریق بذر آنها را اصلاح کرد، دو روش تکثیر رویشی برای تولید تجاری به کار برده می شود، روش اول تقسیم ریزوم و روش دوم تکثیر از طریق کشت بافت انتهای ریزوم می باشد. جهت دائمی کردن پتانسیل تولید اندام از طریق تکثیر رویشی ریزوم ها باید دارای جوانه زنده باشند. همه واریته های تجاری گلهای شاخه ای، از کلونی منفرد گیاهان برتر و تلاقی بین گونه ای حداقل دو گونه گیاهی می باشند. در مطالعه حاضر، کارآیی پرآوری رقم فوجی و هیبرید لیگتو مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. شاخه های انتهایی رشد یافته در شرایط گلخانه رقم فوجی و گیاهچه های رشد یافته در شرایط درون شیشه ای هیبرید لیگتو به عنوان ریزنمونه مورد استفاده قرار گرفت. دو آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور(منبع ریزنمونه در دو سطح و ترکیبات هورمونی در دو سطح) و سه تکرار و یک ریزنمونه در هر تکرار انجام شد. ریزنمونه ها در محیط کشت پایه ms حاوی bap(صفر، 5/0، 1، 5/1، 2 میلی گرم در لیتر) و iba(صفر، 1/0 و 2 میلی گرم در لیتر) با 3% ساکارز، 7% آگار و ph 8/5 در ظرفهای 250 میلی لیتری کشت شدند. همه ظرفها در 18 درجه سانتیگراد و شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی نگهداری شدند. مواد سه بار(به فاصله سه هفته) بر روی محیط کشت واکشت شدند. در این آزمایش بعضی از صفات مانند تعداد ریزوم، شاخه ها، جوانه ها، برگها و ریشه ها، طول شاخه ها و ریشه ها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. بعد از جمع آوری داده ها، با استفاده از نرم افزار spss و sas تجزیه واریانس شدند. مقدار میانگین داده ها در سطح احتمال 01/0 با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. تعداد شاخه های تشکیل شده(گیاهچه ها) بیشتر تحت تأثیر غلظت های bap قرار گرفتند. بیشترین شاخه ها(6 شاخه در هر ریزنمونه) در محیط کشت ms+ 1 میلی گرم در لیتر bap+ 1/0 میلی گرم در لیتر iba بدست آمد. با افزایش غلظت bap طول شاخه ها نیز کاهش یافته است. بهترین محیط کشت برای ریشه دهی شاخه ها ms+ 5/0 میلی گرم در لیتر )naa75/2 ریشه در شاخه) و بیشترین تعداد ریزوم(25/2 ریزوم در شاخه) در محیط کشت ms+ 5/0 میلی گرم در لیترbap بدست آمد. گیاهچه هایی ریشه دار شده در شرایط درون شیشه ای به طور موفقیت آمیز، بعد از سازگاری به گلخانه انتقال داده شدند.