نام پژوهشگر: محمد علی روشنفر
محمد علی روشنفر علیرضا کرباسی
فعالیت های کشاورزی به دلیل ماهیت ذاتی خود همواره در معرض عدم حتمیت های گوناگون قرار دارند. وجود انواع مختلف ریسک در بخش کشاورزی، امنیت و رفاه اقتصادی کشاورزان و خانوارهای روستایی را تهدید می کند. حمایت از تولید کنندگان این بخش در برابر نوسانات درآمدی نقش مهمی در افزایش انگیزه و تولید دارد. به همین خاطر اجرای سیاست بیمه محصولات کشاورزی توسط دولت ها از اهمیت خاصی برخوردار است. برنامه های رایج بیمه کشاورزی در کشور عمدتاً بر مبنای اُفت عملکرد محصول می باشند. یکی از سیاست های جدید و موفق بیمه ای در دنیا، بیمه درآمد محصول می باشد. بیمه درآمد محصول ریسک تولید و بازار را به طور همزمان در نظر می گیرد و می تواند برای درآمد یک محصول خاص و یا برای درآمد چند محصول همزمان ارائه شود. در این مطالعه تلاش شده الگوی بیمه درآمد یک محصول و الگوی بیمه درآمد سه محصول برای محصولات منتخب در منطقه سیستان طراحی شود. برای این کار از داده های قیمت سرمزرعه و میانگین عملکرد منطقه ای سال های 1362 الی 1388 استفاده شد و از روش پارامتریک برای شناسایی و شبیه سازی توزیع ریسک درآمد بهره گرفته شد. در این مطالعه تابع کوپیولای گوسی برای تعیین تابع توزیع احتمالات درآمد ها بکار رفت. با استفاده از درآمد تضمینی و درآمدهای شبیه سازی شده توسط روش مونت کارلو، غرامت مورد انتظار بیمه گر برای محصولات گندم، جو، یونجه در سال 1389 در سطح پوشش 90 درصد به ترتیب 2/1278، 7/1154 و 5/4377 هزار ریال در هکتار بدست آمد. بر اساس نتایج تکنیک شبیه سازی چند متغیره با کمک تابع کوپیولای چند بعدی برای خسارت مورد انتظار بیمه درآمد سه محصول گندم، جو و یونجه در سطح پوشش 90 درصد 3/6435 هزار ریال در هکتار محاسبه شد. در نتیجه خسارت مورد انتظار و حق بیمه درآمد سه محصول نسبت به مجموع خسارت ها و حق بیمه های درآمد آن ها مقدار کمتری بدست آمد. بنابراین بیمه درآمد محصول نسبت به بیمه عملکرد در مدیریت ریسک مزیت دارد. همچنین بیمه درآمد چند محصول از جامعیت بیشتری در مدیریت ریسک درآمد کشاورزان نسبت به بیمه درآمد تکی آن محصولات برخوردار است.