نام پژوهشگر: محمد هادی جوکار

ارزش و عینیت در فلسفه تاریخ ابن خلدون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  محمد هادی جوکار   شجاع احمدوند

تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال اصلی و اساسی که ارزش و عینیت در فلسفه‎ی تاریخ ابن خلدون چه جایگاهی دارد در چهار فصل تنظیم گردیده است. بنابر فرضیه تحقیق متدولوژی تاریخنگاری ابن خلدون بر عینیت فارغ از ارزش استوار گردیده است. در فصل اول با بررسی دو دیدگاه عمده‎ی فلسفه‎ی تاریخ، یعنی فلسفه‎ی جوهری یا نظری تاریخ و فلسفه‎ی تحلیلی یا انتقادی تاریخ، به توضیح هر دو دیدگاه پرداخته شده است.از آنجا که محور بحث پیرامون دیدگاه دوم می‎باشد، شاخصه‎های اصلی آن یعنی علیت، تبیین، ارزش، عینیت و... مورد بررسی قرار گرفت. فصل دوم به جهان‎شناسی ابن خلدون و دیدگاه وی در مورد جهان و انسان و رابطه‎ی میان آن دو در ابعاد مختلف به خصوص رابطه‎ی انسان با طبیعت و اجتماع اختصاص داده شد. در فصل سوم، بحث پیرامون جایگاه ارزش در متدولوژی تاریخ‎نگاری ابن خلدون و تلاش عمده‎ی وی برای تدوین تاریخی فارغ از ارزش شکل گرفت. در فصل چهارم به دیدگاه وی در مورد تاریخ علمی و عینی و دخالت دادن عنصر عقلانیت در تاریخ‎نگاری و ضرورت تدوین تاریخ عینی از دیدگاه وی اشاره گردید. در نهایت فرضیه تحقیق اثبات گردیده و چنین نتیجه گیری گردید که متدولوژی تارخنگاری ابن خلدون هم به جهت مبانی نظری و هم به جهت کاربردی بر عینیت فارغ از ارزش استوار است.