نام پژوهشگر: ابوالقاسم تقی زاده فانید
ابوالقاسم تقی زاده فانید کریم حسین زاده دلیر
روند رو به افزایش شهرنشینی در مقیاس جهانی ، قاره ای ، ملی و منطقه ای و آشکار شدن آثار آن، ضرورت بررسی و برنامه ریزی در باره توسع? شهری را بیش ازگذشته با اهمیت نموده است. بدین ترتیب، پیروی از الگوی توسعه نا پیوسته شهرهای بزرگ (به ویژه برای مادرشهر ها)، به عنوان یکی از گزینه ها برای مواجهه با مشکلات شهرنشینی سریع مطرح شده است. این الگو در جهت تمرکززدایی جمعیت وفعالیت، از اواسط قرن گذشته مورد استفاده قرارگرفته است. در دهه های گذشته، این الگو در بسیاری از کشورهای دنیا مورد توجه بوده است. درکشور ایران ، شهرهای جدید در زمان قبل از سال1357 هجری شمسی با هدف تأمین مسکن برای شاغلین بخش صنعت احداث شده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شهرهای جدید به منظور جذب سرریز جمعیت شهرهای بزرگ و توزیع بهینه جمعیت و فعالیت ، احداث شده اند. اکنون پس از گذشت بیش ازدو دهه از آغاز ایجاد شهرهای جدید، در تعدادی از آنها جذب جمعیت آغاز شده است. بنابراین پاسخ دادن به این سوال مهم « سیاست ایجاد شهرهای جدید تا چه میزان به اهداف خود نزدیک ترشده است؟ » بطور جدی از سوی متخصصین علمی ودست اندرکاران اجرایی مطرح شده است. براین اساس، این رساله، کارکرد شهرجدید سهند درجذب سرریز جمعیت مادرشهر تبریزرا مطالعه نموده است. دراین مطالعه ویژگی های اجتماعی واقتصادی خانوارهای شهرجدید سهند، نیز، وضعیت کیفیت زندگی و رضایت مندی مردم، .همچنین ، تمایل به ماند گاری ساکنین در شهرجدید در تحقق هدف اصلی( جذب سرریز جمعیت مادرشهر تبریز) ارزیابی شده است. روش این پژوهش ، پیمایشی - مشاهده مشارکتی - و اسنادی - تحلیل متن – بوده که درچهار مرحله به مدت هیجده ماه انجام شده است. نتابج آزمون فرضیات رساله با استفاده ضریب همبستگی «پیرسون» گویای اینست که بین ساخت و ساز واحدهای مسکونی و جمعیت پذیری، بین ویژگی های اجتماعی واقتصادی و رضایتمندی، شاخص کیفیت زندگی و تمایل به ماندگاری خانوارهای ساکن درشهرجدید سهند، با سطح معنی داری بدست آمده معادل 000/0 ، رابطه وجود دارد. همچنین ، فضاهای سکونتی جایگزین ، به نحو بارزی مانع جذب سرریز جمعیت مادر شهرتبریز، در شهرجدید سهند بوده اند. امید است، این پژوهش شناختی صحیح از جامعه مورد مطالعه ارایه نموده و نتایج ویافته ها بتوانند، بعضی ازموانع و مشکلات جذب سرریز جمعیت از مادرشهر تبریز را تبیین نموده و راه کارهای مناسب تری برای بهبود روند برنامه احداث شهرهای جدید ارایه نماید. درعین حال به عنوان تجربه ای بزرگ برای ارزیابی علمی و منطقی از الگوهای برنامه ریزی و توسعه شهری در سطح ملی محسوب شود