نام پژوهشگر: فاطمه غلامی صومعه
فاطمه غلامی صومعه احمد فاخری فرد
مفهوم هیدروگراف واحد لحظه ای (iuh) بطورگسترده در تخمین سیلاب حوضه هایی با آمار هیدرومتری محدود بکار می رود. در این تحقیق مدل هیدروگراف های واحد ژئومورفولوژی مخزن (guhr) و مدل هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفولوژی تحلیلی (giuh) برای حوضه آبریز لیقوان در استان آذربایجان شرقی ارائه گردید. معادله کلی giuh بصورت تابعی از نسبت های هورتون (نسبت انشعاب، نسبت سطح، نسبت طول، سرعت متوسط جریان آبراهه ای و طول متوسط آبراهه درجه یک) وتوابع احتمال انتقال می باشد. در مدل guhrسطوح شبکه زهکشی حوضه بصورت مخازن متوالی درنظرگرفته می شود. پارامتر مدل guhr، ضریب مخزن (k) بوده که درتمام حوضه ثابت فرض می شود بنابراین این مدل دارای یک پارامترنامعلوم بوده که از داده های مشاهداتی بارش- رواناب تخمین زده می شود. هیدروگراف های شبیه سازی شده از هردو مدل با هیدروگراف های واحد مشاهداتی حوضه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که هر دو روش مقدار دبی اوج را کمترو زمان رسیدن به دبی اوج را زودتر از مقادیر متناظر مشاهداتی شبیه سازی می کنند. مدل guhr عملکرد بهتری در شبیه سازی بازوهای هیدروگراف، شکل کلی هیدروگراف، و حجم رواناب نشان می دهند. آنالیز حساسیت مدل guhr براساس تغییرمقدار پارامترk انجام شده و نتایج نشان داد که با افزایش مقدار k میزان دبی اوج کاهش و زمان رسیدن به دبی اوج افزایش میابد و بالعکس. همچنین حساسیت سنجی مدل giuh نسبت به تغییر مقدار سرعت نشان می دهد که با افزایش مقدار سرعت میزان دبی اوج افزایش و زمان رسیدن به دبی اوج کاهش میابد و بالعکس. بطورکلی دقت مدل guhr با توجه به مقادیر خطای محاسبه شده بیشتر از مدل giuh می باشد و می تواند بعنوان مدل مطمئن جهت برآورد سیلاب بکارگرفته شود، با وجود این مدلgiuh بدلیل عدم نیاز به داده های بارش- رواناب جهت محاسبه پارامترها می تواند با دقت قابل قبولی درحوضه های فاقد آمار بکارگرفته شود.