نام پژوهشگر: مر صادق رزاقی طباطبایی
مر صادق رزاقی طباطبایی جمشید منظوری لشگر
در سالهای اخیر، استخراج با فاز جامد، به یک روش بسیار مهم برای فلزات تبدیل شده است، که به خاطر مزایایش در مقابل استخراج مایع-مایع است، مانند سادگی، تکرارپذیری خوب، فاکتور تغلیظ بالا، انتخابگری بالا، ظرفیت جذب بالا و امکان ترکیب این روش با جدیدترین تکنیکهای شیمی تجزیه مانند اسپکترومتری جذب اتمی (aas) و اسپکترومتری نشر اتمی پلاسمای جفت شده القایی (icp-aes). در استخراج فاز جامد، از جاذبهای متعددی چون جاذبهای آلی و معدنی، استفاده می شود. امروزه برای اصلاح سطح فازهای بکار رفته در spe جامد و امکان کاربرد انواع لیگندها و افزایش انتخابگری، از سورفکتانتها اسفاده می شود. سورفکتانتها بدلیل داشتن دو گروه با خاصیت متفاوت در ساختار مولکولی خود (یک گروه آبدوست یا هیدروفیل و یک گروه آبگریز یا هیدروفوب)، می توانند نقش میانجی بین محیط آبی و غیرآبی داشته باشند. سورفکتانتها به طور کلی به سه گروه تقسیم بندی می شوند: سورفکتانتهای کاتیونی، آنیونی وغیریونی. در کار پژوهشی حاضر، یک روش جدید، حساس و قابل اعتماد برای جداسازی و پیش تغلیظ آثار کبالت از نمونه های حقیقی معرفی شده است. در این کار، سطح نانوذرات آلومینا به وسیله سورفکتانت سدیم دودسیل سولفات (sds) اصلاح شده است. سپس جامد بدست آمده، به عنوان بستر مناسبی در جداسازی با فاز جامد به کار رفته است. جداسازی و پیش تغلیظ کبالت در یک ستون که با آلومینای اصلاح شده با sds پر شده، انجام شده است. محلول کبالت و لیگند مورد نظر (2-نیتروز-1-نفتول) از این ستون عبور داده شده و کمپلکس کبالت و لیگند، بر روی جاذب جذب شدند. کمپلکس جذب شده در ستون، به وسیله 2 میلی لیتر استونیتریل به طور کمی شسته شده است. اثر عواملی چون ph، مقدار لیگند، سرعت عبور محلول نمونه، حجم محلول نمونه، نوع شوینده، حجم شوینده و سرعت عبور محلول شوینده مورد مطالعه قرار گرفته است. انحراف استاندارد نسبی (rsd) برای روش (برای 5 بار تکرار و غلظت µg l-150) برابر 2/28% بدست آمده است. هم چنین حد تشخیص روش برابر با µg l-1 2/16 است. روش پیشنهادی برای اندازه گیری کبالت در نموهای آبی، چای و سیگار به کار رفته است. و نتایج حاصله، صحت روش بکاررفته را اثبات نمود.