در این رساله با بررسی حالات گوناگونی که بیمار با پزشک و بیمارستان جهت درمان ارتباط برقرار می کند مشخص گردید که به استثنای موارد فوری و اورژانسی در بقیه موارد اصولا ارتباط آنان در چهارچوب قرارداد قرار می گیرد. در خصوص ماهیت این قراردادها و تعهدات ناشی از آنان مشخص گردید که ماهیت تعهدات پزشک اصولا تعهد به وسیله و ماهیت تعهدات بیمارستان اصولا تعهد به نتیجه و نوع قرارداد آنان نیز عقد غیر معین است. در ادامه با بر شمردن ارکان مسئولیت و نیز عوامل رافع مسئولیت پزشک و بیمارستان این نتیجه حاصل آمد که مسئولیت آنان نیز از قواعد عمومی مسئولیت تبعیت کرده و اصولاعرف خاص جامعه پزشکی و بیمارستان ها ملاک سنجش تقصیر و تخطی آنان از تعهدات قراردادیشان است. در شیوه های جبران خسارت وارده به بیمار نیز علاوه بر قواعد عمومی مسئولیت برای رجوع به عامل وارد کننده زیان، مسئولیت بیمارستان در مقابل خسارت ناشی از افعال خدمه خود که پزشک هم می تواند جزئی از آنان باشد(مسئولیت ناشی از فعل غیر) مورد پذیرش واقع گردید و گونه خاصی از مسئولیت مشترک بین بیمارستان و عامل ورود خسارت در برابر بیمار مطرح شد. در درمان هایی که به صورت گروهی انجام می گیرد، به خصوص در اعمال جراحی، مگر در موارد خاص و استثنائی نظر به مسئولیت پزشک سرپرست گروه در قبال افعال سایر اعضای گروه داده شد. در پایان به تحلیل شروط مربوط به افزایش، کاهش و حذف مسئولیت پرداخته شده و اثر و قلمرو شروط محدود کننده یا حذف کننده مسئولیت صرفا تا جایی دانسته شده که مشروط له مرتکب تقصیر به ویژه تقصیر عمدی و سنگین نشده باشد. واژگان کلیدی: تعهد، مسئولیت قراردادی، تعهد قراردادی، نقض تعهد قراردادی، تقصیر، حقوق پزشکی