abstract this study was carried out to compare disinfecting effects of nanosilver with other feed disinfectants on layer hen performance, immune system, gastrointestinal microflora and intestinal morphology. total of 90 layers (lsl) were divided into five groups consisting: 1-control, 2- formalin (200 ppm), 3- formaycin (200 ppm), 4- nanosilver in drinking water (7.5 ppm) and 5-nanosilver in feed (15 ppm). between feed addtives used the highest buffering capacity was observed in formaycin supplemented feed. adding formalin, formaycin and nanosilver to contaminated feed for all bacteria had reduced bacterial counts (p<0.01). the highest feed intake was observed in control group and the lowest was for formaycin and nanosilver groups. the highest fcr in whole period was belong to control and formalin groups, while the lowest value was related to nanosilver groups (p>0.05). there were no differences between experimental groups for egg production and egg mass weight (p>0.05), while formycin fed birds produced higher egg weight compared to control and other groups. in comparison of the two methods of nanosilver administration, no significant differences were observed for egg production, egg weight and egg mass (p>0.05). however, in-feed supplementation of nanosilver slightly increased the egg weight and egg mass compared to in-drinking water amendment(p>0.05). there were no differences between experimental groups for egg quality (p>0.05) but cholesterol content of egg was increased in response to supplementation of layer diets by formycin and nanosilver, compared to control and formalin (p<0.01). there was no significant difference between groups for humoral immune response (p>0.05). nanosilver in water had the highest response to the pha-p injection, there was no significant difference with formalin and formaycin (p>0.05). nanosilver in water had significantly stronger response to dncb challenge (p<0.05). all the feed additives had reduced gastrointestinal bacteria (p<0.01). lactic acid bacteria counts in caecal contents were significantly increased in formalin and nanosilver groups compared to control and formycin fed groups (p<0.01). gram negative counts in ileum contents were reduced by all additives, in comparison to control (p<0.01). nanosilver in feed reduced intestinal villus height in dudeum (p<0.05). all the feed additives reduced the crypts depth and number of goblet cells compared to control group (p<0.01). in conclusion, in-feed supplementation of formycin and nanosilver in laying hens feed resulted in efficient control of intestinal content’s microbial counts and simultaneously improvement of egg yield. استفاده از ضدعفونی کننده های خوراک با هدف افزایش سلامت فراورده های طیور، بویژه تخم مرغ مورد توجه روزافزون قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر ضد عفونی کنند گی نانوسیلور و ضد عفونی کننده های مختلف خوراک بر عملکرد، سیستم ایمنی، فلور میکروبی دستگاه گوارش و مرفولوژی روده با استفاده از 90 قطعه مرغ تخمگذار سویه لوهمن (lsl) در 5 گروه شامل: شاهد، فورمایسین (ppm 200)، فرمالین (ppm 200)، نانوسیلور آشامیدنی (ppm 5/7) و نانوسیلور خوراکی (ppm 15) این پژوهش انجام شد. بیشترین ظرفیت بافری مربوط به گروه فورمایسین بود. افزودن فرمالین، فورمایسین و نانوسیلور به خوراک آلوده بیشترین کاهش باکتریایی را ایجاد نمود(01/0 p<). در کل دوره بیشترین مصرف خوراک در گروه شاهد و فورمایسین و کمترین برای گروه های نانوسیلور بود. ضریب تبدیل در کل دوره در گروه های فرمالین و شاهد بیشترین و کمترین مقدار نیز در گروه نانوسیلور در خوراک بود، هرچند این تفاوت معنی دار نبود (05/0<p). تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی از نظر درصد تولید و وزن توده تخم مرغ مشاهده نشد (05/0<p). فورمایسین بالاترین وزن تخم مرغ را ایجاد نمود (05/0>p). بین دو روش استفاده از نانوسیلور تفاوت معنی داری از نظر درصد تولید، وزن تخم مرغ و وزن توده تخم مرغ مشاهده نشد، اما در گروه نانوسیلور در خوراک وزن تخم مرغ و وزن توده تخم مرغ در مقایسه با آب آشامیدنی بیشتر بود (05/0<p). تفاوت از نظر کیفیت داخلی و خارجی تخم مرغ بین تیمار های مختلف مشاهده نشد (05/0<p)، اما استفاده از فورمایسین و نانوسیلور موجب افزایش کلسترول زرده در مقایسه با شاهد و فرمالین شد (01/0 p<). اثر گروه های آزمایشی بر پاسخ ایمنی هومورال معنی دار نبود (05/0<p). نانوسیلور در آب بیشترین پاسخ به تزریق فیتوهماگلوتنین را نشان داد (05/0>p) که با گروه های فرمالین و فورمایسین تفاوت نداشت. بالاترین پاسخ در چالش با dncb مربوط به گروه نانوسیلور در آب بود (01/0 p<). در دو نوع شیوه استفاده نانوسیلور بیشترین پاسخ ایمنی در گروه نانوسیلور در آب مشاهده شد، که با گروه نانوسیلور در خوراک تفاوت معنی داری داشت (01/0>p). همه افزودنی ها سبب کاهش تعداد کل باکتری های دستگاه گوارش شدند. باکتری های اسیدلاکتیک در سکوم تحت تاثیر نانوسیلور و فرمالین در مقایسه با گروه های شاهد و فورمایسین افزایش یافت (01/0 p<). همه افزودنی های مورد آزمایش در مقایسه با شاهد باکتری های گرم منفی ایلئوم را کاهش دادند (01/0 p<). استفاده از نانوسیلور در خوراک سبب کاهش ارتفاع پرز در دوازدهه شد (01/0 p<)، همه افزودنی ها عمق کریپت و تعداد سلول های گابلت را نسبت به شاهد کاهش دادند (01/0 p<). به طور کلی افزودن فورمایسین و نانوسیلور به خوراک مرغ های تخمگذار بهترین کارایی را در کاهش بارمیکروبی دستگاه گوارش و بهبود تولید داشت.