نام پژوهشگر: کلثوم زنگانه
کلثوم زنگانه فیروز صمدی
کیست فولیکولی یکی از شایع ترین اختلالات تخمدانی در دوره پس از زایش است که منجر به افزایش فاصله گوساله زایی می شود. لذا تغییرات هورمون ها و متابولیت های مرتبط با تشکیل کیست فولیکولی درتخمدان گاو شیری هلشتاین مورد بررسی قرار گرفت. نمونههای خون از سیاهرگ دمی 10 راس گاو سالم و 10 راس گاو مبتلا به کیست تخمدانی قبل از کشتار تهیه شد. تخمدان گاوها بعد از کشتار جمع آوری شدند. مایع فولیکولی فولیکول های بالغ و کیستی استخراج و تا زمان اندازه گیری فاکتورهای مذکور در دمای20- درجه سانتی گراد نگهداری شدند. غلظت های استروژن، پروژسترون، انسولین، فاکتور رشد شبه انسولین، گلوکز، اوره، کلسترول و تری گلیسرید، سرم خون و مایع فولیکولی با استفاده از کیتهای تجاری مربوطه تعیین گردید. داده ها با استفاده از مدل خطی مختلط آنالیز شدند. در این مطالعه تفاوت معنی داری در سطوح اوره، کلسترول، انسولین و فاکتور رشد شبه انسولین در مایع فولیکولی فولیکول های بالغ و کیستی و نیز سرم خون دام سالم و کیستی مشاهده نشد (05/0p>). مقادیر گلوکز و تری گلیسرید در مایع فولیکول کیستی بیشتر از مایع فولیکول بالغ بود (05/0p<)، اما اختلافی از نظر سطوح گلوکز و تری گلیسرید در سرم خون دام سالم و کیستی مشاهده نشد (05/0p>). غلظت استروژن در مایع فولیکول کیستی به طور معنی داری کمتر از فولیکول بالغ بود (05/0p<)، اما مقدار آن در سرم خون دام کیستی و سالم تفاوت معنی داری نداشت (05/0p>). مقایسه غلظت پروژسترون در مایع فولیکولی فولیکول های کیستی با فولیکول های بالغ نشان داد که غلظت این هورمون در فولیکول های کیستی بیش از فولیکول های بالغ بود (05/0p<)، اما اختلاف معنی داری در میزان پروژسترون در سرم خون دام مبتلا به کیست فولیکولی و سالم مشاهده نشد. نتایج این مطالعه نشان داد که حوادث نهایی که منجر به تشکیل کیست تخمدانی می شوند بیش از آنکه تحت تاثیر مکانیزم های عمومی بدن باشند، توسط مکانیزم های فولیکولی-تخمدانی کنترل می شوند.