نام پژوهشگر: منیره اسمعیلی زینی

پتروگرافی، التراسیون، کانی سازی ، ژئوشیمی شمال غرب ارغش(نیشابور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1389
  منیره اسمعیلی زینی   محمد حسن کریم پور

چکیده منطقه مطالعاتی در شمال شرق نیشابور در استان خراسان رضوی و در شمال غرب معدن طلای ارغش واقع شده است. سنگ های منطقه از واحدهای عمیق تا نیمه عمیق با ترکیب اسیدی_ حدواسط تشکیل شده اند و شامل گرانودیوریت، دیوریت و گرانیت هستند. این توده ها شدیداً دگرسان شده اند. زون های آلتراسیون شامل: زون پروپلیتیک، سرسیتیک، سیلیسی و آرژیلیک است. کانی سازی در منطقه ی مطالعاتی به دو شکل اولیه و ثانویه دیده می شود. کانی سازی اولیه خود به دو بخش تقسیم می شود، کانی سازی پراکنده در توده های نفوذی (سین ژنتیک) و کانی سازی رگه ای در زون های گسله (اپی ژنتیک). کانی سازی پراکنده در منطقه شامل پیریت بوده و در متن توده های گرانیتی و دیوریتی منطقه مشاهده می شود. کانی سازی رگه ای شامل پیریت، کالکوپیریت، کوارتز و کلسیت که در ارتباط با زون های گسله ی منطقه با روندهای شمال شرق_ جنوب غرب، شمال غرب_ جنوب شرق و شرقی _غربی بوده، و شیب حدود 60 درجه است مشاهده شده اند. کانی های ثانویه نیز در منطقه مطالعاتی شامل ، مالاکیت، آزوریت، هماتیت ، گوتیت و کوولیت هستند. مطالعات ژئوشیمیایی درمنطقه آنومالی عناصر مس، سرب، روی را در هاله های ژئوشیمی اولیه و ثانویه نشان می دهد. بیشترین مقدار مس در رسوبات آبراهه ای 8/124، روی 6/85 و سرب 6/38 گرم در تن می باشد و در نمونه های خرده سنگی بیشترین مقدار مس 2200، روی 336 و سرب 3/589 گرم در تن می باشد. این آنومالی ها در ارتباط با توده های عمیق و نیمه عمیق با ترکیب اسیدی- حدواسط بوده و منطبق با زون های آلتراسیونی سیلیسی و سرسیتیک- پروپلیتیک هستند. حضور توده های عمیق، نیمه عمیق و ولکانیکی با ترکیب اسیدی_حد واسط شامل گرانیت تا دیوریت، آندزیت، تراکی آندزیت... درکل منطقه ارغش،گسترش خوب آلتراسیون در منطقه ارغس شامل زون های آرژیلیک، سرسیت- کوارتز و پیریت، زون کربنات، زون پروپلیتیک و زون سیلیسی، حضور کانی سازی افشان به صورت سطحی و زیر سطحی در کل منطقه ارغش و وجود کانی سازی تیپ رگه ای au, sb در منطقه ارغش و زون های گسله منطقه مطالعاتی، حضور هاله های ژئوشیمیایی اولیه و ثانویه برای عناصر cu, pb, zn در منطقه مطالعاتی و مناطق مجاور، می تواند پیشنهاد کننده ی احتمال حضور کانسارهای تیپ رگه ای مرتبط با مس پورفیری در منطقه مطالعاتی باشد.