چکیده یکی از دغدغه های پژوهشگران در حدیث پژوهی ارائه «روش»است.روشی که توالی و ترتیب منطقی داشته باشد و بتواند پژوهشگر را گام به گام در بررسی حدیث از زوایای گوناگون همراهی نماید. هدف این رساله صورت بندی و ارائه روش علامه شوشتری در حدیث پژوهی است . در این رساله پس از معرفی ،توصیف و تحلیل آثار علامه شوشتری از بعد شکلی و محتوایی و نقد و بررسی آنها، روش او در علوم گوناگون حدیثی آمده است.در این راستا موضوع آسیب شناسی حدیث از دو زاویه گونه شناسی و علل و زمینه های آن بررسی شده و پس از این مرحله به روش های نقد و تصحیح آسیب دیدگی حدیث در نگاه وی پرداخته شده است.در گام بعد روش شوشتری در تعیین صدور حدیث از معصوم (ع) و روش بازسازی فضای صدور حدیث آمده و در گام بعد ،روش او در فهم وشرح حدیث ترسیم شده است.و در پایان ،روش تعیین اعتبار حدیث و همچنین روش رجالی شوشتری ارائه شده است.

بخش عظیمی از روایات پیشوایان معصوم ما علیهم السلام، روایاتی است که پیرامون تفسیر آیات قرآن می باشد . پژوهش حاضر که نقش روایات در تفسیر قرآن نام دارد، در دو بخش مستقل به بررسی این روایات از جنبه های گوناگون پرداخته است و کوشیده تا هر مورد را با بیان نمونه هایی در ذیل آن عینی سازی و قابل فهم تر گرداند . در فصل اول به کلیات موضوع پرداخته شده است ؛ طرح تحقیق و مباحثی مقدماتی چون تعریف و تحلیل واژه های تفسیر، روایت ، اثر و تفسیر روایی، تفسیر نقلی و امثال آن، تعیین قلمرو روایات تفسیری ، علل نیازمندی به روایات تفسیری، اعتبار روایات تفسیری و بررسی مقدار حجیت آن ها، و نیز مبانی عقلی و نقلی فهم روایات تفسیری. سپس دوره های تفسیر روایی مورد بررسی قرار گرفته و به چهاردوره ، یعنی عصر نبوی ، عصر حضور ، عصر غیبت و دوره ی تدوین محدود شده است . آنگاه در پایان آسیب شناسی روایات تفسیری مورد بررسی قرار گرفته است و به ذکر چند عنوان از آسیب های روایات تفسیری بسنده شده است . در فصل دوم که شاکله ی اصلی این پژوهش را که هدفش بررسی گونه های روایات تفسیری است ، تشکیل می دهد، در دو بخش به دو موضوع مهم پرداخته شده است . در بخش اول از این بخش گونه های روایات تفسیری به اعتبار روش مورد بررسی واقع شده و از این جهت روایات تفسیری به سه قسم تقسیم شده است ؛ تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر قرآن به سنت نبوی و تفسیر محتوایی یا تأویل گرایانه . در بخش دوم که مهم ترین قسمت این تحقیق به شمار می آید، به گونه های تفسیر روایی به اعتبار کاربرد در تفسیر پرداخته شده و مواردی چون تبیین و ایضاح معانی واژه ها ، بیان مصداق ، تأویل و بیان معنای باطنی ، اشاره به سبب نزول ، تعیین قرائت صحیح ، رفع تشابه و ابهام ، توضیح آیات الاحکام ، رفع تعارض بدوی ، شناخت ناسخ و منسوخ ، تخصیص عام ، تقیید مطلق و بهره وری از قواعد ادبی در تفسیر آیات با ذکر نمونه هایی واضح و روشن مورد بررسی قرار گرفته است .

چکیده معرفت شناسی دانش اسباب النزول در پی آن است که بر پایه اصول و مبانی علم شناختی، ماهیت، مسائل، مبادی و پیش فرض ها، روش شناسی، جامعه شناسی، تاریخ تحلیلی، کارکردها و رابطه اسباب النزول را با سایر علوم بررسی کند.در این پایان نامه به شکل گیری دانش اسباب نزول در دو مرحله حدیثی و قرآنی پرداخته شده و سپس جریانات این دانش در سه مرحله: گستردگی مفهوم ، محدود شدن مفهوم و تحولات این علم در دروره معاصر با چهار جریان ، نفی اسباب نزول، توجه مفرط به اسباب نزول، عبور از اسباب نزول و بررسی انتقادی اسباب نزول معرفی و تبیین شده است.

چکیده در این رساله ، نقد و بررسی دیدگاههای ساختاری و محتوایی معارف درکتاب درآمدی بر تاریخ قرآن با تکیه بر موضوعات اصلی تاریخ قرآن صورت پذیرفته است ، درآغاز با تکیه بر ترتیب منطقی که ماخوذ از تفکر شخصی وبررسی نقادانه کتاب های موجود در این زمینه است مشخص می شود که موضوعات اصلی تاریخ قرآن به ترتیب عبارتند از: ارتباط، انتقال، حفظ و نگهداری، سازماندهی، کیفیت تلفظ و تاثیرلهجه ها، اصلاح شیوه ی نگارش و ترجمه. بر این اساس دیدگاه ساختاری وی , در عرضه ی تعداد و ترتیب موضوعات اصلی مطلوب نبوده وقابلیت کم , زیاد شدن و جابجایی را دارد. سپس به بررسی دیدگاه محتوایی وی می پردازیم ، که در برخی موارد دیدگاه وی در زمینه موضوعات اصلی تاریخ قرآن نیز, قابل نقد است .

چکیده معناشناسی بخشی از دانش زبان شناسی یا شاخه ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می توان به تحلیل معنای واژه ها و جمله های یک متن پرداخت و جایگاه دقیق کلمه ها و ترکیب های آن را با توجه به نظام معنایی که در آن قرار دارد، به دست آورد و همچنین تبیین حوزه معنایی واژگان، در قرآن کریم امری است که در گرو شناخت معنای دقیق واژه است و این نوشتار به تحلیل معناشناختی واژه و مفهوم " ابتلاء" در قرآن می پردازد و در معناشناسی این واژه، نخست، ریشه شناسی واژه مورد نظر و سپس، مولفه های معنایی این واژه بررسی شده و در گام بعدی به ترسیم حوزه معنایی پرداخته شده و در نهایت شبکه معنایی و تبیین جایگاه واژه مورد نظر در مفاهیم مرتبط با آن، ارزیابی می¬گردد. واژگان کلیدی : قرآن، معناشناسی، ابتلاء، حوزه معنایی، مولفه معنایی، شبکه معنایی

معناشناسی بخشی از دانش زبان شناختی یا شاخه ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می توان به تحلیل معنای واژ ه ها و جمله های یک متن پرداخت.گام نخست برای دستیابی به معارف قر آن، شناخت دقیق معانی واژگان آن است. در قرون اخیر با رواج رویکرد معناشناسی در مطالعات قرآنی، شیوه ای نوین در این عرصه پدید آمد. هدف این شیوه، اکتشاف معنایی است که ورای لایه های متن نهفته شده است تا بتوان از طریق ساختار و الفاظ خود قرآن و روایات، معنای دقیق و جامع واژه مورد نظر را استخراج نمود. در این پایان نامه در آغاز مولفه های معنایی واژه نسیان و در گام بعد حوزه معنایی و در نهایت شبکه معنایی آمده است

در این پایان نامه موضوع رحمت الهی بر اساس آموزه های کتاب شریف صحیفه سجادیه، زبور آل محمد (علیهم السلام ) با کمک آیات مربوط به رحمت الهی و استفاده از روایات ارزشمند اهل بیت مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا به تفصیل جلوه ها و مصادیقی از رحمت الهی در قالب نعمتهای مادی و معنوی از بیان علی بن الحسین (علیه السلام) پرداخته شده است که برخی از جلوه های رحمت عبارتند از: نعمت سلامتی، فرزند، رزق و روزی که همگی نعمت مادی می باشند از جلوه های معنوی مورد اشاره حضرت می توان به پاداش بسیار پروردگار در برابر عمل اندک، توفیق توبه و بازگشت، پوشاندن عیوب بندگان نام برد. سیدالساجدین(علیه السلام) در ادعیه ی صحیفه سجادیه برخی از موجبات سرازیر شدن رحمت الهی از جمله: اطاعت از خدا، دعا و نیایش به درگاه الهی، اعتراف به گناهان، و بسیاری دیگر را مطرح فرموده اند که در این رساله به تفصیل به آنها پرداخته شده است. در فصل آخر این پژوهش موانع سلب رحمت الهی را حضرت سجاد(علیه السلام) ضمن ادعیه ی صحیفه بیان فرمودند مواردی از جمله: ظلم وستم، گناه و معصیت و دشمنی با اولیاء الهی. کلمات کلیدی: امام سجاد (علیه السلام) - صحیفه سجادیه- رحمت الهی - نعمت

انسان با خود، خدا، دیگران وطبیعت ارتباط و مناسباتی دارد، شناخت این واقعیت ها و عمل به اندرزهای مرتبط باآن، که بر گرفته از کتاب قرآن وسنت رسول خدا (ص) وائمه معصومین است از وظایف و مسئولیت های اصلی انسان خواهد بود.