نام پژوهشگر: صفورا سادات سلجوقی

فن شناسی و آسیب شناسی مینیاتورهای مکتب هند و ایرانی (مطالعه موردی: جُنگ مینیاتور، متعلق به موزه هنرهای تزئینی اصفهان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی و تاریخی 1389
  صفورا سادات سلجوقی   حمید ملکیان

هنر ظریف و زیبای نگارگری در گستره ی تاریخ کتاب آرایی از جایگاه رفیعی برخوردار می باشد. نگاره های مغولی هند که بدان هند و ایرانی هم خطاب می گردد یکی از پر دامنه ترین و غنی ترین سبک های نقاشی اسلامی است و شاید در سراسر جهان اسلام از لحاظ تعداد آثار بر جای مانده بی نظیر باشد. وجود تعداد زیادی از آثار نفیس نگارگری در موزه ها، کتابخانه ها و مجموعه های خصوصی و نیز آسیب پذیری شدید آنها در رویارویی با عوامل محیطی موجب می شود تا حفاظت، مرمت و نگهداری آنها از الویت ویژه ای برخوردار باشد. در این راستا مجموعه ای شامل حدود 30 اثر مینیاتور منسوب به مکتب هند و ایرانی متعلق به قرن 11 هجری وجود دارد که هم اکنون در موزه هنرهای تزئینی اصفهان نگهداری می شوند. با کمال تأسف به دلیل عدم وجود فضای نمایشگاهی کافی و موضوع برخی از نگاره ها، امکان نمایش این آثار وجود نداشته و از این رو در مخزن موزه و در شرایط نامساعدی از آنها حفاظت می گردد. در میان این 30 اثر، 8 مرقع دو رویه وجود دارد که در طی گذر زمان و همچنین شرایط مورد نگهداری دچار آسیب هایی از جمله سایش، ریختگی رنگ ها، اسیدی شدن لایه تکیه گاه و آسیب های بیولوژیکی شده اند. به همین سبب بر آن شدیم که ضمن فن شناسی نگارگری این مکتب، به علل آسیب پذیری این آثار پرداخته و در نهایت راهکارها و اقدامات لازم را جهت حفاظت از آنها انجام دهیم. روش تحقیق بر اساس مطالعات کتابخانه ای، اینترنتی و تکیه بر مستندات و ابزار آزمایشگاهی می باشد.