موریانه ها (راسته isoptera) به خصوص موریانه های زیرزمینی از دو جنبه اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت می باشند. موریانه ها شامل 280 جنس و بیش از 2600 گونه هستند که در 7 خانواده و 14 زیر خانواده طبقه بندی می شوند. خانواده termitidae یکی از بزرگترین خانواده ها شامل تقریبا 85 درصد از همه جنس های شناخته شده و نزدیک به 70 درصد از گونه ها می باشد. موریانه microcerotermes diversus (silvestri) (isoptera: termitidae) آفت مهم چوب در استان خوزستان بوده که خسارت های اقتصادی جدی را به لوازم سلولزی وارد می نماید. برای بررسی مرفومتریکی و ژنتیکی گونه مورد نظر، 13 جمعیت از نقاط مختلف استان خوزستان و 2 نمونه از جزیره خارک و بندرعباس جمع آوری شد. در مطالعه مرفومتریکی نمونه t1 (گلستان) مبنای مقایسه قرار گرفت و جمعیت های دیگر با استفاده از نرم افزارgraphpad و آزمون t-testبا آن مقایسه گردیدند. در این بررسی برای هر جمعیت، 8 کارگر به صورت تصادفی انتخاب شد و 6 خصوصیت با استفاده از میکروسکوپ و بینی کولر مجهز به عدسی مدرج اندازه گیری گردید، که بعضی از جمعیت ها تفاوتهای معنی داری را بانمونهt1 نشان دادند در حالیکه در بعضی دیگر از نمونه ها، تفاوت معنی داری دیده نشد. برای بررسی تنوع ژنتیکی، dna ژنومی با استفاده از روش salting out (رسوب گذاری به وسیله محلول های نمکی) استخراج شد و واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) در حجم 25 میکرولیتر انجام و یک قطعه با طول 486 جفت باز (bp) از ژن میتوکندریایی سیتوکروم اکسیداز دو (coii) تکثیر و سپس تعیین توالی گردید. آنالیز بیشینه پارسیمونی با استفاده از نرم افزار mega4 انجام شد. مشخصات تبارنمای حاصل به این شرح بود: طول درخت: 237، شاخص پایداری: 7721/0 و شاخص نگه داری: 8666/0. در این تبارنما، 15 جمعیت به استثناء 2 گروه خارجی در2 شاخه فیلوژنتیکی (clade) قرار گرفتند. اختلاف ژنتیکی میان جمعیت ها با استفاده از مدل kimura-2parameter از 0 تا 117/0 تخمین زده شد که سطح پایینی از تنوع ژنتیکی را نشان می دهد