نام پژوهشگر: سمیرا سیاه مردان
سمیرا سیاه مردان محمود آبدانان مهدیزاده
بیداری اسلامی به جریانی در جهان اسلام اطلاق می شود که به دنبال احیای اسلام ناب و تمدن ساز می باشد . این جریان از اواخر سده هجدهم میلادی به دلیل آشکار شدن ضعف و عقب ماندگی مسلمین در برابر غرب و در جهت جبران آن رو به رشد و گسترش نمود . از پیشگامان آن سیدجمال الدین اسد آبادی و محمد عبده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با اقبال فزاینده ای در جهان اسلام و جهان عرب مواجه گشت . جریان بیداری در ادب عرب تأثیر فراوان گذاشت چنانچه نهضت ادبی معاصر تحت تأثیر شخصیتهای این جریان شکل گرفت ؛ نیز اندیشه ها ، باورها ، دغدغه ها و فعالیتهای پیروان آن ، بازتاب وسیعی در شعر و ادب عرب دارد . پژوهش حاضر به بررسی این بازتاب در شعر عرب از قرن نوزدهم تا زمان حال می پردازد وشامل پنج فصل ، چهار فصل مقدماتی و یک فصل اصلی می گردد . فصول مقدماتی به بررسی اوضاع سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی معاصر ، تعریف بیداری ، تاریخچه این جریان و موانع آن می پردازد . در فصل اصلی ، عرصه های نمود بیداری اسلامی در شعر عرب به هشت بخش : غرب ، سیاست ، اجتماع ، اسلام حقیقی ، فلسطین ، تاریخ ، ادب و امید ، تقسیم و ضمن توضیح درباره هر کدام ، شواهد شعری مربوط آورده شده است .