نام پژوهشگر: مهدیه خراسانی کلخوران
مهدیه خراسانی کلخوران سوسن قهرمانی قاجار
با وجود اینکه کتابها و روشهای آموزشی متعدد، یادگیری زبان را تلفیقی ازمهارتهای کلی و جزئی میدانند وهدفشان تسلط بر زبانی صحیح و روان از طریق تمرین این مهارتها میباشد، بسیاری از صاحب نظران سعی دارند درکی جامع تر و زنده تر از مقوله زبان ارائه دهند. چنین رویکردهای متفاوتی به مقوله زبان که در قالب کتب و روشهای آموزشی متفاوت نمود پیدا می کند به تفاوتهای عمده در کلاسهای زبان می انجامد. بسترکمن ( 1999)، کینگ تسانگ(2004)، زکریاس(2005)، تاملینسون (2003)، فارل(2008)، تکی (2008) مطالعات گسترده ای بر روی کتب درسی و کاکزوویچ (2009)، بلز(2002)، ژاکوب و فارل(2003) و منگوبهای (2005) مطالعات زیادی را بر روی برقراری ارتباط و آموزش زبان از طریق ارتباطی انجام داده اند اما این پژوهش ها در به تصویر کشاندن برخی از رویدادهای جاری در کلاسهای واقعی موفق نبوده اند چراکه معدود پژوهش هایی که در کلاسهای واقعی اتفاق افتاده اند صرفا به مطالعه کلاس پرداخته و واقعیتی فراتر از آن را به تصویر نکشیده اند. در ضمن، اکثر این مطالعات تعریف عملکردی زبان که در کتب آموزشی یا برقراری ارتباط نمود پیدا می کنند را به عنوان پیش فرض خود داشته، درنتیجه از بررسی فراعملکردی و فرامهارتی زبان بازمانده اند این پژوهش به بررسی دو گروه از زبان آموزان زبان انگلیسی می پردازد. یک گروه از فراگیران در محیط ارتباطی آموزش زبان و گروه دیگر در محیط گفتگویی به فراگیری زبان پرداخته اند. هدف از مطالعه بررسی درک زبان آموزان ومعلمان در مورد مقوله زبان و برقراری ارتباط می باشد . محیط ارتباطی آموزش زبان یکی از کلاسها در موسسه زبانی است که شعبات متعددی دارد و از روش آموزش یکسان در سطح کشور بهره می گیرد .درچنین محیطی فرایند یادگیری زبان برای دانش آموزان به وسیله معلمان ، تربیت کنندگان مدرس ، کتب درسی ، کتب راهنمای معلم و کارشناس مرکز تعریف می شود . از طرفی دیگر روند یادگیری زبان درکلاس گفتگویی برمبنای نظریه های باختین و فرایر در مورد زبان به صورت خود جوش میباشد . این صاحب نظران زبان را پدیده ای می دانند که در ساختن شخصیت انسانی و حرکت او به سوی کمال نقش اساسی دارد. از آنجا که روش پژوهش قوم نگاری میباشد داده ها از طریق زندگی در بطن محیط های مورد مطالعه به مدت سه سال جمع آوری شده است . بعلاوه، اطلاعات بدست آمده از هشتادو چهار ساعت مشاهده حضوری کلاس ارتباطی و کلاس گفتگویی به مدت یک ترم کامل ، جمع آوری یادداشت های موضوعی ، یادداشت های شخصی، مصاحبه واسناد طبیعی جمع آوری شد. تجزیه تحلیل داده ها نشان می دهد که با وجود اینکه در ظاهربرقراری ارتباط وگفتگو به عنوان اصلی ترین جزء کلاسهای ارتباطی و گفتگویی از یک جنس به نظر می رسد اما در واقع این دو مقوله از دو جهانبینی متفاوت سرچشمه می گیرند. این تفاوت در وقایع در حال جریان، گفتمان زبان آموزان و معلمان، آزمونهای کتبی و مصاحبه ای، فرمهای مربوط به کارشناسی معلمان و در محاورات معلمان در دفتر اساتید ظهور پیدا می کند. این پژوهش به این نتیجه گیری می رسد که برقراری ارتباط در محیط ارتباطی به دنبال انگلیسی صحیح وروانی است که دسترسی به آن از طریق کتب آموزشی و اجرای فرامین معلمان میسر است. درمقابل، در محیط گفتگویی که رویکرد زبان فرا ابزاری است، علاوه بر تاکید بر تکلم به زبانی صحیح و روان، فرایند حرکت روبه کمال (شدن در کلام باختین )در کلام دانش آموزان مشهود می باشد و کلام آنها برخاسته از هویتشان (صدا در کلام باختین) است.