چکیده این آزمایش به منظور بررسی تاثیر استفاده از پروبیوتیک و محدودیت غذایی بر عملکرد و جمعیت میکروبی روده جوجه های گوشتی انجام شد. برای این منظور 336 قطعه جوجه گوشتی راس 308 مورد استفاده قرار گرفت. جوجه ها پس از ورود به سالن در قالب طرح کاملا تصادفی و با آرایش فاکتوریل 3×2 در واحدهای آزمایشی قرار گرفتند. گروه های اول و دوم به ترتیب به عنوان تیمار شاهد بدون پروبیوتیک و تیمار شاهد با پروبیوتیک بودند که پرندگان این گروه ها دسترسی آزاد به خوراک داشتند. چهار گروه آزمایشی دیگر جیره هایی مشابه با تیمارهای شاهد دریافت کردند، اما در سن 7 تا 35 روزگی به مدت 4 و یا 8 ساعت تحت محدودیت غذایی قرار گرفتند. به هر تیمار آزمایشی 4 تکرار اختصاص یافت و هر تکرار شامل 14 قطعه جوجه خروس گوشتی بود. نتایج آزمایش نشان داد جوجه های گوشتی تحت تاثیر محدودیت غذایی در دوره آغازین بطور معنی داری مصرف خوراک کمتری در مقایسه با گروه تغذیه آزاد داشتند (01/0>p). مصرف خوراک جوجه های گوشتی در کل دوره آزمایش در تیمارهای مختلف به دلیل افزایش مصرف خوراک در دوره تغذیه مجدد تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشت. استفاده از پروبیوتیک هنگامی که جوجه های گوشتی تحت محدودیت غذایی شدید 8 ساعت بودند سبب بهبود معنی دار اضافه وزن آنها شد (05/0>p) به گونه ای که اضافه وزن آنها مشابه با گروه تغذیه آزاد بود. تیمارهای آزمایش تاثیر معنی داری بر میزان کلسترول، تری گلیسرید و hdl خون نداشتند. بعلاوه نتایج حاصل از تفکیک لاشه نشان داد که درصد وزن لاشه در گروه دارای 8 ساعت محدودیت غذایی بطور معنی داری کمتر از گروه تغذیه آزاد بود (05/0>p). جمعیت کل باکتری های هوازی و کلی فرم های ایلئوم تحت تاثیر تیمار های آزمایشی قرار نگرفت. محدودیت غذایی به مدت 4 ساعت باعث کاهش و محدودیت غذایی به مدت 8 ساعت باعث افزایش معنی دار جمعیت لاکتوباسیلوس های چینه دان در مقایسه با تیمار تغذیه آزاد شد (05/0>p) درحالیکه تفاوت معنی داری بین گروه های محدودیت غذایی با گروه تغذیه آزاد برای جمعیت لاکتوباسیلوس های ایلئوم وجود نداشت. محدودیت غذایی تاثیر معنی داری بر شاخص آسیت نداشت، اما محدودیت غذایی به میزان 8 ساعت در روز باعث افزایش معنی دار غلظت نیتریک اکساید خون نسبت به گروه تغذیهآزاد شد.