چکیده در جامعه امروزی جمع آوری و دفع مواد زاید، به علت کمیت و کیفیت گوناگون مواد، توسعه بی رویه شهرها، محدودیت های وضع شده برای خدمات عمومی و عدم تکنولوژی مناسب، باعث ایجاد مشکلات ویژه ای شده است که برای رفع این مشکلات، وجود یک سیستم مدیریت واحد و یکپارچه در شهرداری های کشور ضروری می باشد. بنابراین با توجه به مشکلاتی که در زمینه مواد زاید در شهرهای کشور، از جمله در شهر بوکان مشاهده می شود و با توجه به اینکه در شهر بوکان روزانه 150 تن زباله تولید می شود و کل این میزان زباله تولیدی به صورت تلنبار و غیر بهداشتی به مرکز دفن زباله در 5 کیلو متری شهر انتقال می یابد، بدون آنکه تفکیک و جداسازی روی آن صورت گیرد، محقق را بران داشت موضوع تحلیل مدیریت مواد زاید جامد شهری شهر بوکان، با تأکید بر تفکیک و بازیافت زباله را با روش میدانی و پیمایشی (مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه) و بهره گیری از مدل swot و استفاده روش های آماری توصیفی و استنباطی و با هدف بررسی میزان تولید مواد زاید جامد و کم و کیف آن، بررسی توان یابی پتانسیل زباله های شهر بوکان در تفکیک از مبدأ و بازیافت و بالا بردن سطح آگاهی شهروندان در زمینه کمک به مدیریت مواد زاید جامد را مورد بررسی قرار دهد و از مطالعات انجام شده به نتایج زیر دست یافته است: - بیشترین اجزای زباله های شهری به مواد فساد پذیر با 77.9 درصد و کمترین مقدار به فلزات (1.3 درصد) اختصاص دارد. - از مقدار کل زباله های تولیدی در شهر بوکان در یک روز 12.5 درصد آن قابل بازیافت است - با توجه به نوع تجهیزات و ماشین آلات موجود در شهرداری و با توجه نظرات مردم در زمینه مدیریت، زباله های شهری به صورت کاملا سنتی و غیر بهداشتی جمع آوری می شود - در زمینه برنامه های اجرایی تفکیک و بازیافت زباله از طرف مدیریت مواد زیاد جامد شهری بوکان فعالیتی به خصوصی انجام نشده، به طوری که میزان فعالیت در این زمینه 69.4 درصد ضعیف بوده است. - با توجه به این که زمینه حضور مردم در برنامه های مدیریت مواد زاید فراهم نشده است میزان اطلاع از سرنوشت زباله ها و همچنین از هزینه جمع آوری زباله در شهر بوکان به ترتیب 49.7 و 58.8 درصد بسیار کم بوده است. - مدیریت زباله های بیمارستانی با توجه به اینکه زباله های عفونی و غیر عفونی را در مبدأ تولید جدا می کنند در وضعیت مناسب تری نسبت به دفع زباله های شهری دارد. واژگان کلیدی: مواد زاید، مواد زاید جامد شهری، مدیریت مواد زاید جامد شهری، تفکیک از مبدأ، بازیافت.