نام پژوهشگر: امامعلی دوستی

اکتشاف ژئوشیمیایی مس - طلا و عناصر همراه در جنوب بوئین زهرا - استان قزوین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1389
  امامعلی دوستی   محمد یزدی

منطقه مورد مطالعه در 30 کیلومتری جنوب غرب بوئین زهرا واقع شده است. منطقه متعلق به زون ایران مرکزی بوده و قسمتی از کمربند آتش فشانی ارومیه – دختر را تشکیل می دهد. نفوذ توده های آذرین سبب دگرگونی مجاورتی در سنگ های دربر گیرنده خود شده است. همچنین آنکلاوهایی از سنگ های ولکانیکی ائوسن در این توده های نفوذی وجود دارند. تمام این شواهد دلالت بر سن بعد از ائوسن برای این توده های پلوتونیک دارد. واحدهای زمین شناسی تشکیل دهنده محدوده شامل یک توده گرانودیوریت - مونزونیتی با بافت پورفیری، واحدهای ولکانیکی شامل ریولیت، ریوداسیت، آندزیت، آندزی بازالت و تراکی آندزیت و واحد پیروکلاستیک (لیتیک توف) و آگلومرا می باشد. ماگمای منطقه مورد مطالعه یک ماگمای غنی از آب بوده است. شواهد پتروگرافی نیز این موضوع را تأیید می نماید. بر اساس دیاگرام های مختلف تمایز محیط تکتونیکی، این گرانیتوئیدها اختصاص به حاشیه صفحات دارند و تشکیل آن ها در فاصله زمانی تحول منطقه از مرحله کوه زایی به مرحله پایدار پس از کوه زایی صورت گرفته است. نمودارهای عناصر اصلی تفریق جزء به جزء و تفکیک کانی‎های فرومنیزین و پلاژیوکلازها از ماگمای مادر را نشان می دهد و بیانگر تبلور بخشی است. نمودارهای هارکر عناصر جزئی و کمیاب نیز نشان دهنده تبلور بخشی می باشند. از مهم?ترین دگرسانی?های منطقه مورد مطالعه دگرسانی آرژیلیتی، کائولینیتی و سیلسی می باشد که همراه با کانه سازی در رگه های سیلیسی می باشد. عامل کنترل کننده کانه زایی محدوده، گسل ها و شکستگی های با روند تقریباً شرقی - غربی بوده که به نظر می رسد با گسل اصلی محدوده در ارتباط باشند. فاز اصلی کانی سازی در محدوده درجه حرارت 220 تا 270 درجه سانتی گراد واقع شده که می تواند متعلق به آخرین فازهای گرمابی همزمان با کانی سازی یا فاز گرمابی پس از کانی سازی اصلی باشد که سبب دگرسانی وسیع کانی های اصلی مثل کالکوپیریت و هماتیت و تبدیل آن ها به کوولیت و کالکوزیت شده است. با توجه به کانه نگاری می توان گفت که کانه های مس دار کالکوپیریت، کوولیت و مالاکیت در نمونه های کانه دار خیلی زیاد است که با پیریت و اکسیدهای آهن همراه می باشد. اگر چه شواهد صحرایی و پتروگرافی نشان می دهد که در نمونه های سطحی کانه سازی صورت گرفته ولی به نظر نمی رسد که قابل بهره برداری اقتصادی باشد. البته نمونه های عمق زیاد نیاز به بررسی و کاوش عمیق تر و روش های دیگر دارند.