با توجه به رشد روز افزون جمعیت شهری، یکی از مشکلات عمده در برنامه ریزی شهری تعیین جهت مناسب و نحوه گسترش فیزیکی شهر برای جوابگویی به نیازهای آینده می باشد. در گذشته طیف نسبتاً اندک فعالیت ها و شاخص های تأثیر گذار، امر مکان یابی را از طریق ارزیابی ذهنی و تخمین کیفی عملی می ساخت، ولی امروزه به علت تنوع و تعدد شاخص های تأثیر گذار از یک طرف و ضرورت توجه به تأثیرات آتی مکان یابی ها بر محیط جغرافیایی از طرف دیگر، سبب شده که تخمین کیفی قابلیت خود را از دست داده و به موازات آن استفاده از شاخص های کمّی بیش از پیش ضرورت پیدا کند (سرور، 1383).در این راستا سیستمهای اطلاعات جغرافیایی ابزار مفید و مهمی برای مطالعات شهری به خصوص تعیین جهت مناسب گسترش فیزیکی شهر محسوب می شود. در این تحقیق جهت مدلسازی تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از قابلیت های سیستمهای اطلاعات جغرافیایی، مراحل مکان یابی توسعه آتی شهر اراک در 20 سال آینده و با تأکید بر اولویت توسعه درون بافت شهر، تشریح گردیده است به طوری که در این فرآیند مدلسازی، پس از تعیین و تشکیل لایه های اطلاعاتی مربوط به متغیرهای تأثیر گذار در توسعه فیزیکی شهرها مانند پستی و بلندی، شیب و جهت شیب زمین، زمین شناسی و گسل، خاک شناسی و قابلیت زمینهای منطقه مطالعاتی، منابع آب و دسترسی به زیر ساختهای شهری مانند راههای ارتباطی، خطوط انتقال انرژی و سوخت با حفظ حریم آنها و همچنین روستاهای پیرامون شهر و در معرض خطر ادغام با بافت شهر در اثر توسعه کالبدی، عملیات وزن دهی به شاخص ها و تلفیق اطلاعات با استفاده از روشهای متعدد ترکیب نقشه ای در سیستم های اطلاعات جغرافیایی انجام گرفته و الگوی مناسب توسعه شهری از طریق مکانیابی یک پهنه 4157 هکتاری در شمال و شمال شرق شهر با کمترین خسارت به زمینهای مرغوب کشاورزی در این محدوده ارایه می گردد. واژگان کلیدی: مکان یابی، توسعه کالبدی- فیزیکی شهر، سیستم اطلاعات جغرافیایی، شهر اراک.