نام پژوهشگر: امیر فرزانه دهکردی
امیر فرزانه دهکردی بهروز شیران
جرب واروا دیستراکتور(varroa destructor) یک انگل خارجی است که به عنوان آفت مهم برای زنبورهای عسل اروپائی مطرح می باشد. تا کنون از استخر بزرگ ژنتیکی جرب واروا دیستراکتور تنها دو ژنوتیپ در زنبور عسل آسیائی (apis cerana) شناسائی شده که قادرند زنبورعسل اروپایی (apis mellifera) را هم آلوده کنند. این دو ژنوتیپ کره ای و ژاپنی نامیده می شوند و علت نامیده شدن آن ها به این نام این است که انگل طبیعی زنبور عسل آسیائی در کره و ژاپن می باشند. توانایی ژنوتیپ های مذکور در آلوده نمودن زنبورهای نر و کارگر باعث گردیده تا به عنوان جدی ترین انگل های زنبور عسل اروپائی شناخته شوند. از بین این دو ژنوتیپ هاپلوتیپ کره ای شایع تر است و در اکثر نقاط دنیا بر روی زنبور عسل اروپائی دیده می شود. در این پژوهش به منظور شناسایی گونه و هاپلوتیپ واروای آلوده کننده زنبور عسل نژاد ایرانی (meda apis mellifera) از روش rflp استفاده شد. با استفاده ازروش پودر شکر تعداد92 نمونه جرب واروا از کندوهای صنعتی 10 استان جداسازی و جمع آوری گردید که تعداد نمونه ها به تفکیک هر استان به شرح زیر است: از هرکدام از استان های مازندران، چهارمحال و بختیاری، گلستان وکرمانشاه 10 نمونه و از استان های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، خوزستان و کهکیلویه و بویر احمد هرکدام 9 نمونه و از آذربایجان شرقی 7 عدد جرب. سپس با روش ctab، dna جرب ها استخراج شده و برای شناسایی گونه واروای ایران از پرایمرهای اختصاصی طراحی شده mtdna از گونه واروا دیستراکتور استفاده شد. در ادامه باآنزیم saci فراورده های pcr هضم شده و الگوی شکسته شدن آن ها در مقایسه با هاپلوتیپ های مرجع مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده مشخص نمود که تمامی نمونه ها، گونه واروا دیستراکتور بوده و هاپلوتیپ آن کره ای تشخیص داده شدند. نتایج به دست آمده در تشخیص گونه یکی از کشنده ترین انگل های زنبور عسل اهمیت زیادی دارد ضمن آنکه روش rflp تکنیکی با حساسیت و ویژگی بالا بوده و علاوه بر تشخیص نوع انگل، گونه را نیز مشخص کند. یافته های این پژوهش نشان میدهد که نژاد زنبور عسل ایرانی علی رغم تفاوت های ریخت شناسی با نژاد های مختلف زنبور عسل اروپائی، همانند بیشتر آنها به واروا دیستراکتور و هاپلوتیپ کره ای حساس می باشد.