نام پژوهشگر: صباح مهدیزاد
صباح مهدیزاد سید هادی زرقانی
چکیده: امروزه مرز و توسعه مناطق مرزی و سهم آن در توسعه ملی و منطقه ای از مسائل مهم کشور است. که می تواند تفاوتهای موجود در سطح برخورداری مناطق از مظاهر رفاه و توسعه بین مناطق مرزی و مناطق مرکزی را به حداقل برساند. بازارچه های مشترک مرزی از شناخته شده ترین روشهای توسعه اقتصادی مناطق مرزنشین به شمار می رود و کشورهای همسایه تلاش می کنند تا با ایجاد و گسترش چنین بازارچه هایی تحولی بنیادین در فضای کالبدی مناطق مرزی ایجاد کنند. ضمن اینکه ایجاد اشتغال، کاهش قاچاق کالا، افزایش درآمد مردم منطقه و گسترش همکاریهای متقابل منطقه ای نیز از جمله مزایای ایجاد این بازارچه ها محسوب می شود. در این تحقیق ضمن تحلیل بازتابهای سیاسی- فضایی بازارچه های مرزی، بازارچه مرزی باشماق مریوان در استان کردستان به عنوان نمونه انتخاب گردید. گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و میدانی انجام شده و اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss و با روش توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق تلاش شده است تا اثرات اقتصادی - سیاسی بازارچه مرزی باشماق در دو مقطع قبل از تأسیس و بعد از آن بر مناطق مرزی اطراف بازارچه مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج به دست آمده حاکی از این واقعیت است که بازارچه مرزی باشماق توانسته است اثرات اقتصادی - سیاسی مثبتی مانند ایجاد و گسترش زیر ساختها، افزایش همکاریهای منطقه ای استانهای کرد نشین و افزایش اشتغال و کاهش قاچاق را در مناطق مرز نشین بر جای بگذارد. واژگان کلیدی: مرز، بازارچه مرزی، باشماق مریوان، عراق، بازتابهای سیاسی - فضایی