نام پژوهشگر: زینب رضانژاد امیردهی
زینب رضانژاد امیردهی علیرضا پورفرج
رشد اقتصادی و حفظ آن، هدف نهایی کلیه نظامهای اقتصادی است. لذا بررسی عوامل موثر بر رشد اقتصادی از دید نظری حائز اهمیت است. مطالعات پیرامون رشد اقتصادی در دودهه اخیر، در ارتباط با علت تفاوت تغییر رشد و بررسی تفاوت درآمد در کشورهای مختلف بوده است. پژوهش حاضر دو هدف را دنبال میکند؛ نخست، بررسی شتاب رشد اقتصادی در ایران که بدین منظور از الگوی حسابداری رشد استفاده شدهاست. دوم، بررسی عوامل موثر بر رشد تولید ناخالص داخلی طی دوره 1386-1358 که بدین منظور، روش خود رگرسیونبرداری (var) بکار گرفته شدهاست. با توجه به اینکه در کشورهای نفتخیز، رابطه نزدیکی بین درآمدهای نفتی و رشد تولید ناخالص داخلی وجود دارد، در این تحقیق تولید ناخالص داخلی با نفت و بدون نفت مورد مقایسه تطبیقی از نظر شتاب گرفتن رشد و عوامل موثر بر آن قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل توابع واکنش آنی نشان میدهد که واکنش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی با نفت و بدون نفت نسبت به شوک وارده از سوی تمامی متغیرهای مستقل الگو تا حدود دو دوره کامل میشود و پس از آن اثر شوکها از بین میرود. همچنین، نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس خطای پیشبینی دلالت بر آن دارد که در هر دو الگوی رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت بیشترین توضیحدهی نوسانات رشد توسط خود متغیر صورت میگیرد که سهمی بیش از 70 درصد را به خود اختصاص میدهد. پس از آن بیشترین توضیحدهی مربوط به نوسانات رشد تولید ناخالص داخلی با نفت، به ترتیب متغیر مجازی جنگ، نسبت مخارج جاری دولت به gdp و تورم انجام میشود. در رابطه با الگوی تولید ناخالص داخلی بدون نفت، بیشترین توضیحدهی مربوط به نوسانات رشد اقتصادی به ترتیب توسط سهم سرمایهگذاری کل به تولید ناخالص داخلی، متغیر مجازی جنگ، تورم و درجه باز بودن اقتصاد میباشد. سایر متغیرهای الگو سهم ناچیزی در نوسانات رشد اقتصادی داشتهاند. بنابراین گرچه دستیابی به رشد اقتصادی مهم است ولی مهمتر از آن تداوم رشد اقتصادی میباشد. بر اساس نتایج تخمینهای موجود میتوان بیان داشت جهت بهبود رشد و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی باید توجه جدی و اساسی به استفاده بهتر از درآمدهای نفتی و سیاستهای اقتصادی دولت در جهت ایجاد ثبات اقتصادی برای فراهم کردن بستر مناسب اقتصادی ضروری است.