نام پژوهشگر: زهرا رنجبر فرشمی

روان شناسی (روانکاوی) تصویر عکاسانه با توجه به آثار جوئل - پیتر ویتکین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1389
  زهرا رنجبر فرشمی   پروین طاعی

این تحقیق با عنوان «روان شناسی (روانکاوی) تصویر عکاسانه، با توجه به آثار جوئل- پیترویتکین» قصد دارد با استفاده از دیدگاه های روانکاوانه به تحلیل و رمزگشایی تصویر عکاسانه پرداخته و به معانی پنهان آن دست یابد و به این ترتیب باعث نزدیکی و تعامل بیشتر حوزه هنر به ویژه عکاسی با علوم دیگر انسانی از جمله "روانکاوی" که زیرمجموعه روان شناسی است، گردد. در این پژوهش ابتدا به تعاریف و مفاهیم کلی نظیر: تصویر، روان شناسی، شخصیت، خلاقیت، روان شناسی هنری، روانکاوی هنر و سپس به تعاریف جزیی تر نظیر: ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه ، رویا و ... پرداخته می شود. در ادامه این مفاهیم به حوزه هنر بسط داده شده و دیدگاه دو تن از روانکاوان برجسته یعنی: زیگموند فروید و کارل گوستاو یونگ نیز در زمینه هنر مطرح شده و به مفاهیم اساسی در روان- شناسی و روانکاوی هر یک از آنان نیز پرداخته شده است. در پایان نیز با استفاده از مقولات و مفاهیم اساسی روانکاوی و به ویژه نقطه نظرات دو روانکاو برجسته، نگاه و عکس های خاص جوئل- پیتر ویتکین مورد تجزیه و تحلیل روانکاوانه قرار گرفته و در این مسیر از نقطه نظرات دو تن از روانکاوان با تجربه کشورمان نیز در قالب مصاحبه حضوری استفاده شده است. در این بخش بعد از شرح حال مفصلی از زندگی ویتکین دلایل گرایش او به موضوعاتی عجیب و غریب نظیر: معلولین، دو جنسی ها، افرادی بدون دست و پا و در نهایت انتخاب موضوع "مرگ" و نحوه کار او با اجساد مردگان، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با بررسی شرح حال زندگی ویتکین و مسایل و وقایعی که در طول زندگی او رخ داده، مشخص گردیده که کودکی ویتکین و حوادث دوران زندگی اش از جمله رویارویی او با مرگ تأثیری مستقیم در نوع نگاه او نسبت به زندگی داشته و ناخودآگاه او به عنوان جایگاه و مخزن امیال و خواست های سرکوب شده دوران کودکی، منشأ خلاقیت و نحوه کار او در تولید آثار هنری است.