نام پژوهشگر: مرضیه راغبیان

تصحیح و تحقیق مصباح الارواح اثر عامی شروی یزدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1389
  مرضیه راغبیان   محمد رضا موحدی

رساله حاضر،تصحیح و تحقیق نسخه خطی مصباح الارواح اثر عامی شروی یزدی، تألیف 821 ق است.رساله شامل سه بخش مقدمه،متن اثر و تعلیقات است.در بخش مقدمه ابتدا توضیحاتی درباره موضوع اثر آمده است. موضوع مصباح،عرفان و تصوف است که نویسنده در آن اشاراتی به برخی از عقاید معتدل فرقه حروفیه داشته است.بحث های عرفانی موجود در اثر، مباحث چندان تازه ای نیستندو در آثار قبل و بعد از عامی نیز نمود داشته اند، اما او مطالب را با بیانی متفاوت، نثری ساده و با افزودن مضامینی به ویزه اشاراتی حروفیانه در مصباح الارواح آورده است.اشارات حروفیانه اثر ،عقاید معتدل حروفیان است که در اکثر کتب این فرقه آمده است.برخی از این عقاید عبارتند از:مطابقت دادن مظاهر جهان هستی با عدد28،ممثل دانستن حروف و تکریم فراوان انسان و تأکید بر آنکه او معیار و مبنای خلقت هستی است.بخشی از مقدمه رساله درباره نویسنده مصباح الارواح است.با وجود جست و جوهای فراوان،از عامی جز نامی در کشف الظنون، اطلاعات در خوری به دست نیامد.بخش دیگری از مقدمه به معرفی اجمالی فرقه حروفیه،عقاید آنان و معرفی عقایدحروفیانه مصباح الارواح تعلق دارد.متن اثر شامل25 باب است که عامی در آن با بیانی ساده،به شرح مسائل عرفان و تصوف پرداخته است.برای تصحیح این متن از بین ده نسخه موجود از این اثر، از چهار نسخه استفاده شده است که به ترتیب اولویت عبارتند از:نسخه های م،س، ل و ج و در مواردی از نسخه جنگ کتابخانه ملی نیز کمک گرفته شده است.قسمت انتهایی رساله، تعلیقاتی به آیات،احادیث و ابیات اثر است که این کار با مراجعه به قرآن کریم،کتاب های حدیث تألیف قبل از قرن نهم،کتب عرفانی و دیوان های شعری صورت گرفته است.