نام پژوهشگر: سید سعید فاطمی

اصول نگارش قانون در حقوق کیفری ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده حقوق 1389
  سید سعید فاطمی   عباس نظیفی

قانون نویسی یکی از مراحل مهم جریان قانونگذاری است که مقدم بر تصویب قانون در مجالس قانونگذاری می باشد. طی این مقدمه برای وضع هر قانونی ضروری است. با توجه به اهمیت این مرحله از فرآیند قانونگذاری ضروری بود که تحقیق و پژوهشی در این زمینه به عمل آید. پس موضوع تحقیق شیوه قانون نویسی در امور کیفری انتخاب شد. البته قید کیفری به خاطر ذکر مصادیق و مثالها از قوانین کیفری می باشد و اگر نه اکثر قواعد قانون نویسی در تمام قوانین مشترک است. بجز برخی موارد اندک که مخصوص قوانین کیفری می باشد. هدف از این تحقیق دست یابی به قواعد و اصول قانون نویسی است که در سایه مطالعه و کاربرد آن اصول توسط دست اندرکاران نگارش و تصویب قانون، قوانین بهتر و کاملتر و محکمی به جامعه ارائه گردد. اصول و قواعد قانون نویسی که در این نوشتار مورد بحث واقع شده است بشرح ذیل می باشند: صریح و شفاف بودن قوانین، اصل رعایت زبان علم حقوق در نگارش قانون، پرهیز از تفصیل بیهوده و رعایت اختصار، عدم اختلاط قوانین ماهوی و شکلی یا قوانین مدنی و کیفری، عدم فرد گرایی در قانون نویسی، پرهیز از فلسفه بافی در قوانین جزایی، عدم استفاده از واژه های بیگانه و خارجی، عدم تکرار مواد قانونی در یک متن قانون، احتنتاب از کاربرد مترادفها در نگارش قانون، شیوایی عبارت قانون. رعایت صفت آمرانه بودن قوانین، حفظ صفت الزام آور بودن قانون، عام وکلی بودن قانون، توجه به ضرورتها و واقعیتهای اجتماعی، جامع و مانع بودن تعاریف در قانون، قانون نباید با حق طبیعی انسان مغایر باشد، عدم وجود تعارض در یک مجموعه قانون، قانون نباید ناقص نگارش گردد، قانون نباید با انتظارات عمومی ناهماهنگ باشد، انتخاب عناوین مناسب با زیر مجموعه و ترتیب منطقی مواد قانون، رعایت شرایط مقتضیات زمان و مکان در قانون نویسی، چگونگی اصلاح و نسخ قانون.