هدف: با توجه به اینکه امروزه ثابت شده است در صورت استفاده از رژیم های تقویت کننده سیستم ایمنی می توان موفقیت درمان های ضد سرطان را افزایش داد، تلاش بر آن است ترکیباتی ساخته شوند که همزمان از این دو ویژگی برخوردار باشند. گسترش چنین ترکیباتی که هم به طور مستقیم سبب مرگ سلول های سرطانی می شوند و هم پاسخ های ایمنی ضد تومور را افزایش می-دهند قدم مهمی در درمان سرطان به شمار می رود. در این مطالعه اثرات ایمنومدولاتوری داروی آرتمیتر که مشتق محلول در چربی آرتمیزینین است در مدل موشی سرطان پستان بررسی گردید. مواد و روش ها: ابتدا برای تعیین دوز دارو که تحریک کننده سیستم ایمنی است تست های ازدیاد حساسیت تاخیری و هماگلوتیناسیون بر روی موش های نرمال حساس0شده با گلبول های قرمز گوسفند انجام شد. آزمایشات بعدی بر روی 20 موش balb/c توموری در 4 گروه جهت بررسی اثرات سایتوتوکسیک و ایمنولوژیک دارو طراحی شد. به گروه اول و دوم دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم آرتمیتر به ترتیب به صورت داخل صفاقی (ip)و داخل توموری (it) تزریق شد و گروه سوم 20 میلی گرم بر کیلوگرم سیکلوفسفامید و گروه چهارم محلول اتانول رقیق شده با فسفات بافر سالین (به نسبت 2:1) دریافت کردند. سایز تومور طی 10 روز توسط کولیس ورینه اندازه گیری شد. سپس موش ها کشته و طحال و تومور آنها جهت انجام آزمون تکثیر لنفوسیتی، اندازه گیری سایتوکاین های اینترفرون گاما و اینترلوکین4به روش الیزا و فلوسیتومتری (درصد سلول های t تنطیمی) جدا گردید نتایج: طبق نتایج بدست آمده، آرتمیتر پاسخهای ازدیاد حساسیت تاخیری و تولید آنتی بادی را در موش های نرمال افزایش داده است. تیمار موش های توموری با آرتمیتر چه داخل صفاقی و چه داخل توموری رشد تومور را مهار می کند. تزریق داخل صفاقی آرتمیترمیزان سلول های cd4+cd25+foxp3+ را به طور معنی داری کاهش می دهد و بر تکثیر لنفوسیت وتولید سایتوکاین هم اثر می گذارد؛ اگرچه در این مورد فقط تولید اینترلوکین4 به طور معنی دار افزایش نشان داد.نتیجه اینکه این یافته ها با روشن کردن خواص سیتوتوکسیک و ایمونولوژیک آرتمیتر دیدگاه های جدیدی را برای تولید ترکیبات موثر ایمونوشیمی درمانی ارائه می کند.