اهمیت روزافزون مقوله تجارت خارجی و اقتصاد بین الملل پژوهشگر را بر آن داشت تا این بخش از اقتصاد کشور را با دقت بیشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. همانگونه که می دانیم کشور ما ایران از آن جهت که به قول تاریخ دانان "چهارراه ارتباطی شرق و غرب" می باشد ، از لحاظ موقعیت سوق الجیشی و ترانزیت کالاها وخدمات (زمینی ، هوایی ، دریایی) ، می تواند نقش مهمی در تجارت بین الملل ایفا کند. اما متأسفانه به نظر می آید هنوز این مسئله محقق نشده است که بیش از آن که علل آن اقتصادی باشد ، به مسائل سیاسی ارتباط پیدا می کند که مورد بحث این پژوهش نمی باشد. بنابراین با توجه به مقدمه بالا و علاقه پژوهشگر به این زمینه ، موضوعات زیر مورد بررسی در این پژوهش قرارگرفته است : 1. در بخش اول کار ، پژوهشگر ترتیبات نرخ ارز و ترتیبات شوک های نفتی در نظام بین الملل را مورد بررسی قرارداده است و برای کاربردی کردن این مفاهیم ، به بررسی ترتیبات نرخ ارز و ترتیبات شوک های نفتی در اقتصاد ایران و رویه طی شده پرداخته است. 2. در بخش میانی پژوهش بررسی عملکرد و نحوه حرکت متغیرهای کلان اقتصادی ایران در خصوص تجارت خارجی ارائه شده است. در این بخش پژوهشگر با بررسی دقیق متغیرهای مربوطه سعی کرده است تصویری کلی از آنچه که هستیم و مقایسه تطبیقی آن با برنامه های توسعه 5 ساله ارائه دهد. 3. در بخش پایانی پژوهش ، پژوهشگر برای انجام کار کمی ، معادلات تراز بازرگانی و اجزای آن را تشکیل داده و سعی در برآورد ضرایب متغیرهای برون زای تأثیرگذار بر این معادلات داشته است. نتایج نشان می دهد : الف. افزایش نرخ ارز تأثیر مثبتی بر تراز تجاری ما در طول مدت مورد مطالعه نخواهد داشت. به نظر می آید صادرات کشور ما نسبت نرخ ارز بی کشش می باشد. ب. تکانه های مثبت و منفی نفتی تأثیر نامتقارن بر تراز تجاری خواهد داشت. به نظر می آید با افزایش قیمت نفت واردات ما به سرعت افزایش می یابد ، اما با کاهش قیمت نفت واردات به همان میزان کاهش نمی یابد.