در این پایان نامه با موضوع”بررسی عوامل موثر بر بروز سوء تعبیر“ به بررسی سازوکار سوء تعبیر و شناخت عوامل موثر بر بروز آن پرداخته می شود. در این پژوهش شصت و یک گفت وگوی روزمره که در آن ها سوء تعبیر رخ داده، مورد مطالعه قرار گرفته است. دستیابی به الگویی مناسب برای بررسی و تحلیل داده ها بخشی از پژوهش حاضر را تشکیل می دهد. برای بررسی، از الگویی ترکیبی بهره برده شده و در تحلیل گفت وگوها از مفاهیمی چون پیش فهم، فضای ذهنی، پیوستگی، کنش های کلامی، اصل همکاری و معنای ضمنی استفاده شده است. در این الگو چنین فرض شد که بروز سوءتعبیر به دلیل نداشتن دسترسی شنونده به فضای ذهنی گوینده است. در این جا فضای ذهنی عبارت است از: کلیتی که که در ذهن هریک از گفت و گوکنندگان در مقطع های زمانی مشخص وجود دارد. پس از بررسی، پیش فهم، بافت متنی و بافت موقعیتی به عنوان عامل های اصلی موثر بر بروز سوءتعبیر معرفی شده اند. با تحلیل داده ها مشخص شد پیش فهم پربسامدترین عامل در بروز سوء تعبیر است، به نحوی که بسیاری از عوامل در رایطی که میان گفت وگوکنندگان پیش فهم مشترکی وجود ندارد، موجب بروز سوء تعبیر می شود. سایر عوامل موثر بر بروز سوتعبیر عبارت اند از ابهام، عدم درک معنای ضمنی، تفاوت کانون توجه، تفاوت خبر تازه و کهنه از نظر گوینده و شنونده، درک واژه زیر شمول به جای واژه شامل، عدم درک معنای اصطلاحی، اشتراک واژه و شباهت آوایی.

در دو دهة اخیر موسیقی رپ جایگاه خود را به عنوان یک شیوة گفتمانی ترغیبی بسیار قوی در جوامع تثبیت کرده است. در ایران، موسیقی رپ به عنوان بخشی از “موسیقی زیرزمینی” شناخته می شود. “موسیقی زیرزمینی” در ایران، به فعالیت آن دسته از گروه های موسیقی اطلاق می شود که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موفق به دریافت مجوز پخش و برگزاری کنسرت رسمی نمی شوند. موسیقی زیرزمینی در ایران را می توان بر اساس محتوا به دو نوع بزمی و اجتماعی تقسیم کرد. نوع بزمی در بطن خود توصیف های مرتبط به روابط دوستی زنان و مردان را داراست و عموماً جنبۀ سرگرمی دارد، و نوع اجتماعی به مسائلی می پردازد که عمدتاً از نگاه جامعه جدی به شمار می آید. با توجه وجه پررنگ اعتراضی موسیقی زیرزمینی و بویژه موسیقی رپ، این پژوهش، در جست وجوی شیوۀ بازنمایی مسئلۀ تبعیض، تمرکز خود را بر بخش اجتماعی موسیقی زیرزمینی ایران در سبک رپ قرار داده است. پس از انجام دو نظرسنجی در فضای اینترنت، سه تن از محبوب ترین خوانندگان موسیقی زیرزمینی با ترتیب یاس، شاهین نجفی و هیچکس انتخاب شدند، و در مجموع 25 ترانه از این سه رپ خوان که تا سال 1390 پیرامون مسئلۀ تبعیض خوانده شده بود، به عنوان دادۀ پژوهش استخراج شد. تحلیل داده های این پژوهش در سه مرحله صورت گرفت. نخست، بازیابی مؤلفه های اصلی تبعیض در ترانه های موسیقی زیرزمینی اجتماعی؛ دوم، بازیابی ابزار و عوامل دخیل در شکل گیری هر یک از مؤلفه ها؛ و سوم، تحلیل داده ها حول محور مؤلفه های تبعیض. نتایج تحلیل ها نشان داد، بازنمایی مسئلۀ تبعیض در موسیقی زیرزمینی اجتماعی ایران را می توان در پرداخت به سه مولفۀ اصلیِ “بهره مند” (تبعیض گر و منتفع)، “نابهره مند”، و “واکنش”، و دو مؤلفۀ فرعیِ “علت” و “پیامد” شناسایی کرد. در ترانه های زیرزمینی اجتماعی، نابهره مند عمدتاً با ارجاع توصیفی به شرایطش، تبعیض گر غالباً با ارجاع توصیفی به اعمالش، و منتفع نیز عمدتاً با ارجاع توصیفی به شرایطش بازنمایی می شود. واکنش های سه رپ خوان در پیوستاری از “همدردی با نابهره مند” تا “اعتراض به تبعیض گر” جای می گیرند. مؤلفۀ “علت” غالباً در ارجاع های توصیفی به عمل تبعیض گر و مؤلفۀ “پیامد” معمولاً در ارجاع های توصیفی به شرایط نابهره مند محدود می شود. علاوه بر این “اختلاف طبقاتی” و “نقض حقوق اجتماعی افراد” و “نقض آزادی زنان” به عنوان موضوع های اصلی تبعیض در ترانه های موسیقی زیرزمینی شناخته شدند.

افراد یک جامعه در زندگی روزمره پیوسته در ارتباطند و در خلال این ارتباطات، که بخش اعظم آن ها را می توان کلامی دانست، ممکن است پس از برخی رخدادها دچار تغییر نگرش یا تغییر روحیه شوند. سهم زبان در این میان چشم گیر به نظر می رسد، اگرچه اغلب به زبان به عنوان انتقال دهند? اطلاعات نگاه می شود. از این رو، در این پژوهش تلاش می شود به بررسی عوامل زبانی موثر در تغییر نگرش و حالت افراد در حین گفت وگو پرداخته شود؛ خواه این عوامل درون متنی باشند، خواه برون متنی. در این پژوهش، چهل ودو گفت وگوی روزمره مطالعه شده است. در این گفت وگوها، در یکی از دو طرف گفت وگو یا هر دو تغییر حالت یا نگرشی مشاهده شده است. پس از مطالعه و تحلیل گفت وگوها و بررسی مقایسه ای آن ها، عوامل موثر در تغییر حالت یا نگرش مشخص شده و الگویی برای این تغییر نگرش ارائه شده است. در تحلیل گفت وگوها از مفاهیمی چون پیش فهم و پیامدش انتظار، کنش های کلامی، کنش های در گفته و باگفته، رخداد کلامی و نقش های زبان بهره گرفته شده است. پس از مطالعه و بررسی، انتظار و کنش کلامی به کاررفته در گفت وگو به عنوان مهم ترین عوامل موثر در تغییر نگرش معرفی شده اند. در الگوی نهایی، کنش های کلامی به دو دسته کنش های تقویت کننده و کنش های برهم زننده تقسیم شده اند که در کنار انتظاری که فرد اثرپذیر از گفت وگو دارد، موجب تغییر نگرش فرد می گردند. سایر عوامل موثر در تغییر نگرش وجه جمله، واژه خاص و لحن فرد اثرگذار شناسایی شده اند.