نام پژوهشگر: محمد علی سلیمی

بررسی مراحل سیر و سلوک در دیوان امام خمینی (ره)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1389
  محمد علی سلیمی   حسن سلطانی کوه بنانی

مقدمه وجود آدمی با فطرت الهی سرشته شده است و همین سرشت الهی باعث شده که آدمی همواره در جستجوی حقیقت و اعتلای خویش گام بر دارد . با توجه به آموزه های اسلامی ، یکی از راههای شناخت پروردگار ، عرفان است که در آن سالک از طریق مراحل سیر و سلوک به تهذیب نفس خویش می پردازد . عرفا برای رسیدن به حقیقت به منازل و مقاماتی قائلند که عملاً باید طی شوند و بدون عبور از آن منازل وصول به حقیقت را غیر ممکن می دانند زیرا عارف کمال را در رسیدن می داند نه در فهمیدن . برای رسیدن به لقاءالله باید مراحلی را طی نمود که این مراحل با توجه به پیشینه تاریخی عرفان ، در نزد عرفا متعدد و متنوع است . در چند قرن اوّل اسلامی ، عرفا حقایقی را که از طریق کشف و شهود بدانها رسیده بودند برای شاگردان خویش بازگو می کردند که همین امر باعث شد مسائل عرفانی طرح شود و تا اینکه در قرن هفتم هجری عرفان توسط محیی الدین عربی به صورت رسمی تدوین گشت و عرفان بعد از این زمان در حوزه ها و مدارس در کنار سایر علوم تدریس می شد و با حمله مغول و از بین رفتن خلافت عباسی ، زمینه روی کار آمدن صفویان و قوّت گرفتن شیعیان مهیا شد و به تبع آن عرفان شیعی در حوزه های دینی مورد توجه قرار گرفت در بررسی مقامات از نظر سیر تاریخی ، کتب عرفانی متعددی که در این زمینه نوشته شده اند از جمله منازل القاصدین الی الله از حکیم ترمذی ، اللّمع فی التصوف از ابونصر سراج ، منازل السائرین از خواجه عبدالله انصاری و مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه از عزالدین محمودکاشانی و ... که در هر کدام از این آثار در مورد مقامات و چگونگی آن سخنانی گفته شده است که با توجه به نوع سلوک آنها ، تنوع و تعدد مقامات در این آثار مشهود است . امام خمینی نیز به عنوان یکی از عرفای سر شناس معاصر به مراحل سیر و سلوک در آثار منثور و منظوم خویش پرداخته است . در این پژوهش مقامات را در ده مرحله در دیوان اشعار بررسی شد ، و مراحلی را به عنوان مقدمات مقامات پیش از این مراحل ده گانه قرار داده ایم زیرا امام خمینی در آثار منثور خویش برای مرحله اول ، سه مرحله در نظر گرفته است که عبارتند از : تفکر ، یقظه و عزم که ما آنها را تحت عنوان « مقدمات مقامات » بررسی نموده ایم . بررسی مراحل سیر و سلوک بدین صورت انجام پذیرفته است که ابتدا از نظر لغوی و اصطلاحی بررسی شده است ، آنگاه آنها را از نظر قرآنی و روایی بررسی کرده ایم و سپس اشعار عرفانی را با توجه به آثار منثور امام و عرفا بررسی و تحلیل نموده ایم . این پژوهش بر مبنای دیوان امام خمینی (ره) با تعلیقات علی اکبر رشاد انجام پذیرفته است و تمامی ارجاعات ابیات تحقیق در آن بدین صورت است : دیوان / شماره صفحه / شماره بیت .

بررسی فقهی و حقوقی وکالت در طلاق و تطبیق آن با فقه حنفی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده الهیات میبد 1391
  محمد علی سلیمی   سیّد احمد میرخلیلی

از دیدگاه اسلام، خانواده مهم ترین رکن جامعه است که به وسیله ازدواج زن و مرد شکل می گیرد. با این وجود دین مبین اسلام راه هایی را نیز برای انحلال خانواده پیش بینی نموده است که یکی از این راه ها طلاق است. از آنجایی که طلاق امر ناخوشایندی در جامعه تلقی می شود و برآیند اکثر فقها و مفسرین از ادله قرآنی و روایی پیرامون طلاق نیز این است که اختیار طلاق در دست شوهر است و اصولاً مرد هر وقت بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد، باید به فکر راه حلی بود تا بتوان از طریق آن زن را نیز در این امر دخیل نمود، البته این بدان معنا نیست که حق طلاق به وی منتقل می گردد بلکه وی می تواند از طرف شوهر این حق را اعمال نماید. یکی از مواردی که زن این اختیار را دارا می باشد زمانی است که از طرف شوهر خویش وکالت داشته باشد. در مواجهه با وکالت در طلاق مباحث و دیدگاه های متفاوتی بیان شده است. غالب فقهای امامیه جواز وکالت در طلاق را مورد تایید قرار داده اند و قانون مدنی نیز در برخی از مواد خود بر آن صحه گذاشته و فقه حنفی نیز مشروعیت آن را تصدیق نموده است. البته علمای امامیه آن را به صورت شرط وکالت در ضمن عقد نکاح و یا هر عقد لازم دیگری و با عنوان وکالت در طلاق یاد می کنند و علمای حنفیه از آن به عنوان تفویض تعبیر نموده اند. واژگان کلیدی: نکاح، طلاق، وکالت، شرط، تفویض، امامیه، حنفیه.