نام پژوهشگر: وحید سپه وند

بررسی و نقد نظریه چند معنایی بودن قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  وحید سپه وند   قاسم بستانی

موضوع: در طول تاریخ اسلام قرآن کریم جایگاه، احترام و تقدس ویژه ای در میان مسلمانان داشته است؛ به همین خاطر نحله ها وگروههای مختلف عقیدتی و سیاسی برای اینکه بتوانند مردم را به سوی خود جذب کنند، اندیشه های خود را به قرآن نسبت می دادند و سعی می کردند که مجوزی از قرآن برای اندیشه های خود پیدا کنند. اما در قرآن برای همه ی اندیشه های بعضا متناقض آنها تائیدیه وجود نداشت؛ به همین خاطر در طول تاریخ یک اندیشه مطرح شد که قرآن کریم دارای یک نظام چند معنایی است و معانی گوناگون درون آن نهفته است. پایه و اساس صاحبان این نظریه مطالب علوم قرآنی مثل وجوه و نظائر، محکم ومتشابه وزبان قرآن بود؛ که در اکثر مواقع از این مطالب استفاده به مطلوب می کردند. حال این سوال پیش می آید که آیا واقعا قرآن کریم دارای نظام چند معنایی است؟ اگر دارای چند معنایی است این چند معنایی چگونه است؟ طولی یا عرضی؟ ردر این نوشتار سعی شده است که با استفاده از نقد مسائل علوم قرآنی(وجوه و نظائر، محکم و متشابه، ظهر وبطن و زبان قرآن) که پایه این نظریه هستند، به نقد و بررسی این نظریه بپردازیم. روش تحقیق: روش تحقیق در این نوشتار کتابخانه ای، جمع آوری داده ها و تحلیل آنها می باشد. نتیجه گیری: هرچند قرآن کریم دارای معانی متفاوتی است، این معانی در طول یکدیگرند و یک معنا بالاتر از دیگر معانی است؛ زیرا اگر در غیر این صورت باشد ما معانی متناقض هم سطحی داریم که ترجیح هر کدام بر دیکری کار بسیار مشکلی است.