نام پژوهشگر: مهدی فلاح مهنه

مقایسه تطبیقی نقوش سفالینه های عصر مفرغ با بافته های امروزی (مطالعه موردی: محوطه های شهرسوخته و بمپور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مهدی فلاح مهنه   مهدی مرتضوی

همواره شناخت انسان و فعالیت های انسانی در مطالعات باستان شناسی و مردم شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. برای این منظور و برای درک بهتر این مفهوم، باید از فرهنگ، نحوه زندگی و همچنین چگونگی سازگاری انسان با محیط اطرافش چه در گذشته و چه امروز آگاهی داشت. تاکنون پژوهش های میدانی اندکی بر روی نقوش بافته های منطقه سیستان و بلوچستان صورت پذیرفته است، لزوم انجام این گونه از پژوهش ها، نگارنده را بر آن داشت تا در مناطق مورد مطالعه یکسری از پژوهش های میدانی به منظور شناسایی و طبقه بندی نقوش دستبافته ها را انجام دهد و سپس نقش مایه های شناسایی شده از دست بافته های دو منطقه سیستان و بلوچستان با نقوش سفالینه های محوطه های عصر مفرغ همچون شهرسوخته در سیستان و بمپور در بلوچستان را مورد مطالعه مقایسه ای قرار دهد. بهره گیری از تئوری های قوم باستان شناسی همچون تئوری حد وسط به ما این امکان را می دهد تا با برداشتن فاصله زمانی میان داده های سفالی عصر مفرغ و بافته های امروزی به درک بهتری از رفتارهای این جوامع در دو دوره زمانی متفاوت برسیم. بنابراین هدف این پایان نامه مستدل و مستند ساختن ارتباط میان نقوش روی فرش ها با نقوش سفال های عصر مفرغ در دو منطقه سیستان و بلوچستان می باشد تا ضمن دریافت اشتراکات موجود به درک بهتری از تداوم برخی از سنتها در این منطقه مهم نائل گردیم. البته پاسخ به سئوالاتی در راستای ماهیت ارتباطی میان نقوش دست بافته و نقوش سفال ها از طرفی و ارتباط این نقوش با محیط طبیعی و عقاید مردم این مناطق از طرف دیگر ما را به اهداف فوق نائل خواهد کرد. نتایج مطالعات انجام شده آشکارا بر این حقیقت گواهی می دهند که در میان نقوش متعدد اعم از حیوانی، گیاهی، هندسی و ترکیبی که زینت بخش دست بافته ها و سفال های این مناطق می باشند، نقوش هندسی چه به صورت واقعی و چه به صورت تجریدی بیش از سایر نقوش تداوم داشته و معرف میراثی هستند که در همان بستر به وجود آمده اند و شکل گیری این نقش مایه های مشترک به احتمال زیاد متاثر از شرایط اقلیمی، تاریخی، فرهنگی و باورهای مردم این دو منطقه بوده است