نام پژوهشگر: مهدی چمی کارپور
مهدی چمی کارپور عباس پورشهباز
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه تعارض نقش جنسیتی و عامل های آن، با ابعاد و مولفه های شخصیت در مردان، در چارچوب مدل هفت عاملی شخصیت بود. در اجرای پژوهش، از 250 نفر از مردان دانشجوی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، و دانشگاه تهران، خواسته شد تا پرسشنامه ای شامل مقیاس تعارض نقش جنسیتی، و نسخه بازنگری شده پرسشنامه مزاج و منش (tci-r) را تکمیل نمایند، که در نهایت، 190 نفر از دانشجویان مذکور، پرسشنامه را به طور صحیح تکمیل نمودند. بخش اعظم این دانشجویان، مجرد، در دامنه سنی 20 تا 30 سال، و مشغول به تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و کارشناسی بودند. بر اساس ضرایب همبستگی پیرسون، و نیز نتایج حاصل از مقایسه ابعاد و مولفه های شخصیت در دو گروه مردان دارای تعارض نقش جنسیتی بالا (51 نفر) و مردان دارای تعارض نقش جنسیتی پائین (51 نفر) با استفاده از آزمون تی – استودنت برای گروه های مستقل، مشخص گردید که تعارض نقش جنسیتی با نوجویی، وابستگی به پاداش، خود – راهبری، و همکاری، رابطه منفی معنادار، با بعد آسیب گریزی، رابطه مثبت معنادار، و با اکثر مولفه های شخصیت، رابطه معنادار دارد. همچنین، تعارض نقش جنسیتی با 10 مرحله اعتماد به واقعیت، احترام به خود، هدفمندی، همدلی، وجدان مندی، چاره سازی، پذیرش خود، شفقت، اصالت، و انسجام، از میان 13 مرحله رشد و تحول منش، همبستگی منفی معنادار دارد. مدل نهایی مزاج – منش – تعارض نقش جنسیتی، مبنی بر تعاملات مزاج با ابعاد منش در شکل گیری تعارض نقش جنسیتی مردانه نیز، با استفاده از روش تحلیل مسیر، مشتمل بر شش تحلیل رگرسیون چندمتغیره همزمان (روش enter در spss) شناسایی گردید. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، به نظر می رسد که پاره ای ویژگی های مزاجی مانند نوجویی پائین، آسیب گریزی بالا، وابستگی به پاداش پائین، و پشتکار بالا، در تعامل با اجتماعی شدن نقش های جنسیتی، به طور مستقیم یا از خلال تاثیرگذاری بر رشد و تحول ابعاد منش می توانند مردان را برای تعارض نقش جنسیتی مستعد سازند. همچنین، عدم رشدیافتگی دو بعد خود – راهبری و همکاری از ابعاد منش، به همراه نوع شکل بندی مزاج در مردان دارای تعارض نقش جنسیتی بالا، احتمال شیوع بالاتر اختلال شخصیت، بویژه اختلال شخصیت وسواسی را در میان این مردان مطرح می سازد.