نام پژوهشگر: مریم افشین
مریم افشین فرزاد اسکندری
آگاهی از عملکرد طرح جنگلداری صیانت و توسعه جنگل های حوزه رویشی زاگرس که از سال 1382 به عنوان طرح ملی در 11 استان کشور (آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان، کهکیلویه و بویراحمد و فارس) به اجرا درآمد عامل بسیار مهمی است تا با استفاده از نتایج نقاط ضعف طرح را رفع و نقاط قوت آن را تقویت نمود. همین امر لزوم ارزیابی طرح صیانت را مشخص می کند. هدف تحقیق حاضر ارزیابی مشارکتی طرح صیانت در حوزه آبخیز زیمکان استان کرمانشاه از بعد اجتماعی و اقتصادی بود تا براین اساس راهکارهایی جهت بهبود عملکرد طرح ارائه گردد. مطالعه حاضر با استفاده از روش تحقیق کیفی از طریق انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختمند صورت گرفت. مشارکت کنندگان در تحقیق شامل مردم محلی روستاهایی از سه شهرستان ثلاث باباجانی، دالاهو و اسلام آبادغرب بودند که طرح صیانت در فاصله سال های 1384-1382 در روستای آن ها به اجرا درآمده بود که به روش نمونه گیری هدفمند برای شرکت در جلسات بحث هر روستا انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فاز کیفی نشان دهنده این است که مهم ترین نارسایی های طرح عبارتند از: عدم توجه به مشارکت مردم محلی در مراحل هدف گذاری، ارزیابی و در برخی مواردبرنامه ریزی پروژه های طرح صیانت، عدم تخصیص تسهیلات به روستاییان برای تعدیل و تبدیل دام و ایجاد مشاغل جانبی، تخطی بعضی از مجریان از تعهداتشان در اجرای پروژه ها، نظارت ناکافی دولت بر روند اجرای پروژه ها، عدم برگزاری کلاس های آموزش شناخت گیاهان دارویی و محصولات فرعی جنگل و مشاغل جانبی. مهم ترین استراتژی های لازم برای رفع نارسایی های فوق عبارتند از: توجه به مشارکت مردم از سوی مسئولین در همه مراحل اجرای طرح، اختصاص تسهیلات کافی و آسان از سوی مسئولین برای حمایت از دامداران و ایجاد مشاغل جانبی در روستاها، مدیریت و نظارت قوی تر مسئولین بر روند اجرای پروژه ها و تغییر فرایند انتخاب مجری طرح، برگزاری کلاس های آموزشی توسط مسئولین در رابطه با فعالیت های مورد علاقه ی جنگل نشینان.