علی کاظمی صومعه مصطفی طالشی
یکی از پدیده های بارز ناپایداری نظام شهری بویژه در کشورهای در حال توسعه، گونه ای از شهرنشینی با مشکلات کالبدی فضایی موسوم به اسکان غیررسمی است.پیدایش و گسترش این گونه سکونتگاههای غیررسمی در مجاورت سکونتگاههای شهری بزرگ، بازتاب کاستی ها و نارسایی های سیاست های نادرست در مدیریت شهری است. ناتوانی نظامهای مدیریت شهری در گسترش زیرساختها و تامین خدمات باعث رشد و گسترش این گونه سکونتگاهها شده است. در همین ارتباط این فرایند از یک طرف باعث گسست کالبدی پاره ای از نواحی مسکونی از پیکره کل شهر شده و همچنین باعث کاهش برخورداری از خدمات شهری، کیفیت سکونت و از طرف دیگر باعث به حاشیه رانده شدن و انزوای اجتماعی پاره ای از گروههای اسکان یافته در این گونه سکونتگاهها شده است. هدف این پژوهش بررسی علل اصلی شکل گیری اسکان غیررسمی در منطقه دو اسلامشهر است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از روش ،توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روشهای اسنادی و میدانی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که کمبود امکانات و خدمات درسکونتگاههای روستایی سبب مهاجرت روستاییان به شهر منطقه شده است. این گروه به دلیل ارزانی هزینه های خانه و زمین ، ضعف بنیه مالی و همچنین بهره مندی از امکانات و خدمات در شهر ، سکونتگاههای غیررسمی را برگزیده اند. حقایق حکایت از آن دارند که این محله بدون برنامهریزی و بدون نظارت مدیران شهری گسترش یافته است که به علت ضعف نظارت مدیران شهری و ناهماهنگی میان سازمانهای ارائه دهنده خدمات شهری، هسته اولیه آن که شکل گرفته در چند سال اخیر گسترش زیادی یافته است. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، راهکارها و پیشنهاداتی در جهت بهبود شرایط زندگی در این محله و توانمندسازی و ارتقاء محیطی آن ارائه شده است. که مهمترین آنها عبارت از: ایجاد تعادل بین میزان برخورداری از امکانات وخدمات میان شهر و روستا، بهسازی کالبدی و فیزیکی در رونق کاربری های آموزشی، بهداشتی و دلبستگی اهالی به محیط و محله خود، تقویت میزان ارتباط بین دستگاههای مدیریت شهری و تشکلهای مردمی
