نام پژوهشگر: سیده سارا عمادی
سیده سارا عمادی مرتضی زاهدی
این تحقیق با هدف مطالعه تاثیر تغییر غلظت آهن در محلول غذائی بر واکنش ارقام آفتابگردان به تنش شوری در مرکز کشت بدون خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در پاییز 1388 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این بررسی سه رقم آفتابگردان شامل (های سان 125، ایروفلور و بلیزر) در سه سطح شوری (صفر، 60 و 120 میلی مولار کلرید سدیم) و سه غلظت عنصر آهن (5، 50 و 100 میلی مولار) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش ارتفاع گیاه، سطح برگ، وزن خشک اندام هوائی و ریشه، نسبت وزن خشک اندام هوائی به ریشه، محتوای کلروفیل برگ، راندمان فتوشیمیائی (fv/ fm)، میزان فتوسنتز ، هدایت روزنه ای، غلظت پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم در برگ و ریشه گیاهان مورد مطالعه در اثر شوری کاهش یافت. در حالیکه با افزایش سطح شوری غلظت سدیم و نسبت کلروفیل a به کلروفیل b افزایش یافت. اثر متقابل سطوح شوری و رقم بر وزن خشک برگ و سرعت فتوسنتز خالص معنی دار بود. در حالیکه در سطوح صفر و 60 میلی مولار نمک تفاوت ارقام مورد مطالعه از نظر وزن خشک برگ و سرعت فتوسنتز خالص معنی دار بود، در سطح 120 میلی مولار نمک از نظر آماری تفاوت معنی داری بین ارقام مشاهده نشد. با افزایش سطح عنصر آهن در محلول غذائی از 5 به 50 میلی مولار سطح برگ، وزن خشک اندام هوائی، نسبت وزن خشک اندام هوائی به ریشه، محتوای کلروفیل برگ و میزان فتوسنتز بطور معنی داری افزایش یافت. ولیکن با افزایش بیشتر غلظت آهن در محلول غذائی از 50 به 100 میلی مولار تغییر معنی داری در مقادیر مربوط به این صفات مشاهده نشد. اثر متقابل سطوح شوری و آهن برای وزن خشک برگ، سرعت فتوسنتز، راندمان فتوشیمیائی (fv/ fm) و غلظت آهن در برگ و ریشه معنی دار بود. در تیمار غیر شور با افزایش غلظت آهن در محلول غذائی از 5 به 100 میلی مولار وزن خشک برگ حدود 41 درصد افزایش یافت در حالیکه در تیمار شور حاوی 120 میلی مولار نمک میزان افزایش وزن خشک برگ حدود 63 درصد بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که تنش شوری بر فاکتور های مختلف رشدی آفتابگردان دارای اثرات منفی می باشد و غلظت مناسب آهن در محلول غذائی می تواند تاثیر تنش شوری بر این گیاه را تا حدودی تعدیل نماید.