چکیده به منظور تعیین تأثیر روش های عمل آوری شیمیایی یا فیزیکی بر ویژگی های تجزیه ای و گوارش پذیری پوسته آفتابگردان آزمایشاتی در غالب شرایط برون تنی (in vitro) و درون کیسه ای(in situ) انجام گرفت. تیمار های مورد استفاده شامل نمونه های عمل آوری شده پوسته آفتابگردان با محلول های 4 ، 2 و 6درصد هیدروکسید سدیم هر کدام به مدت 5/0 و 48 ساعت، امواج مایکروویو با قدرت 900 وات به مدت 4و 8 دقیقه بود. نتایج این آزمایش نشان می دهد عمل آوری پوسته آفتابگردان از طریق تیمار 6درصد سود به مدت 48 ساعت بطور معنی داری موجب افزایش فراسنجه a (بخش سریع تجزیه)تجزیه پذیری ماده خشک وndf نسبت به تیمار های شاهد و مایکروویو 4 و 8 دقیقه شد(05/0>p). فراسنجه b (بخش کند تجزیه) و فراسنجه c (ثابت نرخ تجزیه)تجزیه پذیری ماده خشک وndf تفاوت معنی داری در بین تیمارها نشان نداد.تجزیه پذیری موثر(ed) ماده خشک برای نمونه های عمل آوری شده با سود 6درصد بمدت 48 ساعت و نیز 6 درصد بمدت نیم ساعت از سایر تیمار ها بالاتر بود(05/0>p). عمل آوری پوسته آفتابگردان بوسیله 6 درصد سود چه بمدت نیم یا 48 ساعت سبب افزایش پتانسیل تولید گاز نسبت به تیمار شاهد شد اما تفاوت معنی دار نبود،در حالیکه دیگر روش های عمل آوری سبب کاهش پتانسیل تولید گاز بطور معنا دار نسبت تیمار شاهد شد(05/0>p)،اما نرخ تولید گاز آنها با تیمار شاهد تفاوت معنی دار نداشتند. بالاترین پتانسیل ناپدید شدن ماده خشک در بین نمونه های آفتابگردان،در روش in vitro عمل آوری شده تیمار های 4 درصد بمدت نیم ساعت،تیمار 6 درصد بمدت نیم ساعت و تیمار 6درصد سود بمدت 48 ساعت را نشان دادند.بیشترین میزان ناپدیدشدن ndf نیز در بین تیمار ها مربوط یه تیمار 4 درصد بمدت نیم ساعت دیده شد که با سایر تیمار ها اختلاف معنی دار داشت(05/0>p). تیمار مایکروویو چه بمدت 4 و یا 8 دقیقه موجب کاهش معنادار ناپدید شدن ndf نسبت به تیمار شاهد شد. ph نمونه های آفتابگردان بطور معنا داری بالاتر از کاه و یونجه بود.در بین نمونه های آفتابگردان عمل آوری شده تیمار های 2درصد سود بمدت نیم ساعت ، تیمار شاهد و تیمار مایکرو ویو بمدت 8 دقیقه بطور معنا داری ph کمتری را نسبت به سایر تیمار های آفتابگردان نشان دادند(05/0>p).